گیاهان C4
سرعت فتوسنتز گیاهان چهارکربنه C4 مانند: ذرت ( Zea mays ) سورگوم ، ارزن و نیشکر.در شرایطی محیطی بادمای زیاد (30 تا 40 ئرجه سانتیگراد) و نور شدید، گونه های چهارکربنه ممکن است به دو تاسه برابر گونه های سه کربنه برسد. این گیاهان شرایط کم آبی را بهتر تحمل می کنند، به طوری که قادرند در شرایطی که کمبود آب سبب بسته شدن روزنه ها و در نتیجه کاهش جذب دی اکسیدکربن در گیاهان سه کربنه می شود، فتوسنتز خود را در سرعت مناسبی انجام دهند. تمام این خصوصیات نتیجه توانایی گیاهان چهارکربنه برای تغلیظ دی اکسیدکربن است.
ساختمان برگ گیاهان C3 با C4 متفاوت است .
1-در گیاهان C4 هر دسته آوندی توسط یک لایه از سلولهای بزرگ پارانشیمی به نام غلاف آوندی احاطه شده است و این غلاف آوندی هم توسط سلولهای کوچکتر مزوفیل احاطه شده اند.
2-در سلولهای غلاف آوندی گونههای C۴، کلروپلاست وجود دارد در صورتیکه در گیاهان C۳، چنین چیزی وجود ندارد.
در چرخه کلوین، مسیر تثبیت Co2 در گیاهان C4 به این صورت است که در سلولهای مزوفیل این گیاهان ابتدا فسفوانول پیروات ( PEP ) با Co2 ترکیب شده و تولید اسید آلی چهار کربنه مانند اسید اگزالواستیک ، اسید مالیک ، اسید اسپارژیک می کند که این واکنش تحت تأثیر آنزیم PEP کربوکسیلاز صورت می گیرد.
سپس این اسید 4 کربنه تولید شده از طریق پلاسمودسماتاها به سلولهای غلاف آوندی منتقل می شود.
در سلولهای غلاف آوندی این اسید 4 کربنه Co2 خود را آزاد می کند و این Co2 وارد چرخه کلوین می شود.
چرخه تثبیت Co2 از این مرحله به بعد مانند گیاهان C3 است. اسید 4 کربنه که یک مولکول Co2 خود را از دست داده به پیروات تبدیل می شود که پیروات تولید شده به سلولهای مزوفیل برگشت داده میشود .
پیروات در سلولهای مزوفیل پس از گرفتن یک گروه فسفات تبدیل به فسفو انول پیروات ( PEP ) شده و مجدداً وارد سیکل تثبیت Co2 ( هاچ واسلک) می شود.