حدود سالهای ۱۹۳۰ بود که یک گیاه شناس انگلیسی به نام روی کلافام (Roy Clapham) برای نخستین بار این واژه را خلق کرد و به کار برد.
هر موجود زنده به تنهایی یک سیستم یا مجموعه منظم است و در عین حال ممکن است از سیستمهای کوچکتر تشکیل یابد. وقتی موجودات زنده اجتماع و تشکل مییابند، روتبط نظاممندی بین آنها پدیدار میشود و در نهایت وقتی همه موجودات زنده در یک محیط قرار میگیرند، یک سیستم بزرگتر را تشکیل میدهند که به دلیل وجود روابط قانونمند و هدفدار بین محیط و جانداران ، این مجموعه سیستم اکولوژیک یا اکوسیستم نامیده میشود. استقرار پایدار هر اکوسیستم منحصرا به مشارکت همه اجزای اصلی در ساختمان آن بستگی دارد. بدیهی است اگر مثلا عوامل غیر زنده لازم وجود نداشته باشد، پایداری اکوسیستم هم ، غیر ممکن خواهد بود. بر این اساس اکوسیستم از اجزای زیر تشکیل یافته است.
مجموعه عوامل غیر زنده.
تولید کنندهها یا گیاهان کلروفیلدار.
مصرف کنندهها شامل دو گروه: گیاهخواران یا مصرف کنندههای ردیف اول و گوشتخواران یا مصرف کنندههای ردیف دوم.
تجزیه کنندهها.
اکوسیستمهای خشکی
توندرا
آب و هوای سرد دارد و زمین اغلب پوشیده از یخ است و فصل گرما حدود 60 روز است. منطقه وسیع و بیدرخت حاشیه اقیانوس منجمدشمالی توندرا است و گیاهانی مثل خزه ، گلسنگ ، گیاهان علفی و درختان کوتاه دارد.
جنگل
جنگل درختان پهن برگ ، جنگلهای مناطق گرمسیری و جنگل مخروطداران از مهمترین اکوسیستمها محسوب میشوند.
مرتع
در این منطقه باران نامنظم میبارد و بین 18 تا 70 سانتیمتر در سال است. به همین دلیل درختان پایدار نمیمانند. درتمام نقاط سطح زمین کم و بیش وجود دارند. گیاهان بیشتر علفی یا درختچه هستند. جانورانی مثل خرگوش ، کانگورو ، روباه ، سنجاب و گرگ دیده میشود.
بیابان
باران در بیابان سالانه کمتر از 25 سانتیمتر و نامرتب است. رطوبت هوا کم و نور خورشید در روزها شدید است و شبها سرد و تبخیر زیاد است. دراثر باران کم مرتع ممکن است به بیابان تبدیل شود. 1.5 سطح زمین را پوشانده و در اغلب نقاط دنیا وجود دارد مانند کویرمرکزی ایران ، گیاهان این منطقه اغلب یک ساله و یا پایدار و دارای برگها و ساقه ضخیم و گوشتی هستند
به عقیده مولانا عقل بر دو قسم است:
1- عقل جزء
2- عقل کل
مراد از عقل جزئی عقلی است که اکثر افراد بشر کم و بیش در آن شریکاند. و با آن به تحصیل و کسب علوم تجربی میپردازند. اما برای درک حقایق امور و اشیاء کافی نیست. چرا که در معرض آفت وهم و گمان است و همین ظن و وهم است که با عقل میآمیزد و پایۀ استدلالات عقلی را سست و ـ واهی میکند.
اما مولانا از این جهت بر عالمان علوم تجربی خرده میگیرد که در اموری که منجر به کشف معانی و حقایق نمیگردد موشکافیها و ممارستها میکنند ولی در شناخت مقام انسان و نقش او در عالم هستی کوچکترین تأمل و دقتی نمیورزند. پس از همین روست که همه علومی را که به مشاهده جمال حق در تمام تعینات و ذره، ذره موجودات عالم هستی منتهی نشوند. عین جهل و حجاب میداند.
مولوی در اغلب اشعارش این دنیا را معادل خس و خاشاک روی آب و یا کف دریا دانسته که بحر معانی و دریای زلال و پاک را از دیده پنهان کرده و همواره دعوتش این بوده که دریا و آب زیر این زوائد را بنگرید و فریب افسونگری دنیا را نخورید که بسیار دون است و بیبنیاد. اما چه حاصل که بسیارند که به کف مینگرند و قلیلی هستند که چشم به دریا که همان جمال خداوند است دارند.
پوست قسمت پوششی و محافظ بدن است و یک شانزدهم وزن بدن را تشکیل می دهد. پوست طبیعی به رنگ صورتی و به نظر یکنواخت و نرم است و در لمس نه خیلی خشک و نه بیش از حد مرطوب است. ضخامت پوست بنا به عواملی از قبیل جنسیت، سن و محیط زندگی متغیر است. پوست اندامی وسیع با وزن مولکولی 4کیلوگرم است که سطحی معادل 2متر مربع را می پوشاند. پوست یکی از ارگانهای حیاتی بدن است که بدون آن هیچ موجودی قادر به ادامه حیات نیست. پوست بعنوان وسیعترین عضو زنده بدن، درحقیقت یکی ار پیچیده ترین، جالبترین و پرکارترین اعضاء نیز به شمار می آید.
پوست اولین سد دفاعی و وسیعترین ارگان بدن بوده و سطح آن در یک مرد بالغ ۷۵ کیلوگرمی حدود ۱٫۸ متر مربع است. ودربسیاری ازاعما ل حیاتی بدن دخالت دارد.به طوریکه انسان بدون آن نمی تواند زنده بماند. از جمله این وظایف میتوان به ایجاد سد مکانیکی در مقابل عوامل و پاتوژن های خارجی، تنظیم حرارت بدن، تنظیم آب و الکترولیت ها و شکل دادن ظاهر فرد اشاره کرد.
اجزاء پوستی شامل اپیدرم- درم- ضمائم پوستی وچربی زیرجلداست. اپیدرم : حائل اصلی بدن اپیدرم است ودرزیراپیدرم لایه عروقی درم قراردارد که مسوول نگهداری وتغذیه سلولهای اپیدرم است. اپیدرم به چهار طبقه تقسیم می شود که از محل اتصال درم با لایه سلولهای بازال شروع ودرنهایت به لایه شاخی ختم می شود. این لایه ها عبارتنداز: 1- لایه سلولهای بازا ل یا سلولهای مادری اپیدرم: سلولهای جوانه زننده تمایزنیافته(تقسیم سلولی درسلولهای بازال انجام می شود.) 2- طبقه خاردار: دربالای لایه سلولهای بازال قرار داردواز کراتینوسیتهائی تشکیل شده که کراتین تولید می کنند.(کراتین پروتئینی رشته ای واصلی ترین جزء طبقه شاخداراست. کراتینی شدن ازاین طبقه آغازمی شود.) 3- طبقه دانه دار: روند تمایز ادامه می یابد وسلولها کراتین زیادی بدست می آورند وپهن ترمی شوند. 4- طبقه شاخی: سلولهای مرده و پهن و بزرگ وچند ضلعی هستند ودرستونهای لایه عمودی روی هم انباشته شده اند.این لایه سد فیزیکی اصلی است. علاوه بر سلولهای بازال وکراتینوسیتها 2 رده سلولی دیگربه نامهای: ملانوسیتها وسلولهای لانگرهانس دراپیدرم وجود دارد. غشاء پایه حد فاصل درم واپیدرم را می گویند که دارای سه لایه (شفاف- پایه- فیبرهای اتصالی ) وحاوی فرورفتگیها وبرآمدیگهای متعددی است. درم: درم ضمائم پوستی رانیز دربرمی گیرد وچربی زیرجلد سومین وعمقی ترین لایه پوست است. شامل کلاژن ورشته های الاستیک وماده زمینه ای است. ضمائم پوستی: عبارتندازغدد عرق- آپوکرین واکرین ? فولیکولهای مو- غدد سبابه وناخن که همگی از اپیدرم منشاء می گیرند. چربی زیر جلد: شامل اعصاب وعروق خونی است که عروق خونی وظیفه تامین مواد غذائی وتنظیم حرارت را برعهده دارند
پاتلا به استخوان کوچکی گفته می شود که در جلوی مفصل زانو ( محل تقاطع استخوان ران یا فمور و استخوان ساق پا ) قرار دارد. این استخوان از زانو محافظت می کند و ماهیچه های ران را به ساق پا پیوند می دهد. قسمت انتهایی استخوان ران و قسمت پشتی پاتلا با غضروف نرمی پوشیده شده است. این غضروف به استخوان ها کمک می کنند تا به راحتی هنگام حرکت زانو ها، حرکت کنند. شکستگی کشکک آسیب جدی است که صاف کردن زانو و راه رفتن را دشوار یا حتی غیر ممکن می کند.برخی از شکستگی های ساده ی کشکک زانو را می توان با گچ گیری یا اسپلینت تا زمانی که استخوان بهبود یابد درمان کرد. اگر چه در اغلب شکستگی های کشکک هنگامی که آسیب رخ می دهد قطعات استخوانی از جای خود جابجا می شوند. برای این شکستگی های پیچیده، بازیابی و تثبیت کاسه ی زانو جراحی مورد نیاز است و بازگشت عملکرد را ممکن می سازد
ایمنی طبیعی ، موروثی بوده و مستقل از برخورد قبلی با آنتی ژن ها است و غالبا ًبه فعالیت فاگوسیت ها و فاکتور های دفاعی غیر اختصاصی وابسته است
بدن ما دو خط دفاعی مهم در برابر عوامل بیماری زا دارد. اولین خط(پوست، مخاط) مانع ورود جانداران بیماری زا به بدن
می شود و دومی (گلبول های سفید) هنگاهی فعال می شود که عامل بیماری زا وارد بدن شده است.
اولین عملی که در ارتباط با سیستم ایمنی بدن به وقوع میپیوندد عبارت است از به دام اندازی و نابود کردن ، به عبارت دیگر فاگوسیت کردن هر ماده خارجی که وارد بدن میشوند. سلولهایی که مسئول این عمل در بدن پستانداران میباشند در دو سیستم طبقهبندی میشوند. اول سیستم میلویید که شامل سلولهای گرانولوسیتهای نوتروفیل میباشند. که دارای عمل سریع بوده ولی قادر به ادامه این عمل به مدت طولانی نیستند.
دوم، سلولهای سیستم فاگوسیتیک تک هستهای( ماکروفاژها). آنها سلولهایی با عمر طولانی هستند و میتوانند چندین ماه در بافتها زنده بماننند که کندتر عمل کرده ولی در عوض بارها عمل عمل فاگوسیتوز را تکرار میکنند. این سلولها مسوول پردازش آنتیژن برای پاسخ ایمنی هستند.
فاگوسیتوز یا بیگانه خواری فرآیندی است که در آن ذرات جامد مثل باکتری ها توسط سلول هایی موسوم به فاگوسیت ها بلعیده می شوند.
انواع فاگوسیت هاعبارتند از ماکروفاژها ، نوتروفیل ها و ماستوسیت ها
ماکروفاژها (به انگلیسی: Macrophage) مونوسیتها با پدیدهٔ دیاپدز از خون خارج میشوند و وارد بافتها میشوند و ماکروفاژها را به وجود میآوردند.که سلولهایی دارای قدرت بیگانهخواری هستند. سلولهای فرسوده و بقایای سلولی به درون خود کشیده و توسط آنزیمهای لیزوزومی ازبین برده و بطور غیر مستقیم در حفظ و ترمیم و بطور مستقیم در دفاع از بدن دخیل هستند. ماکرو فاژهای آزاد دارای هستهای لوبیایی وخارج از مرکز و سیتوپلاسمی وسیع و حاوی اجسام باقیمانده میباشد که آنها را به سادگی از فیبروبلاستها قابل تشخیص میسازد
منوسيت ها:مونوسيتها بزرگترين سلول تک هسته اي در جريان خون است.مونوسيتها در عمل فاگوسيتوز نقش مهمي دارند. سيتوپلاسم داراي پاهاي کاذب مي باشد.
مونوسیتها، پروتئازها را از لیزوزومها آزاد میکنند.
واژه بیوتکنولوژی نخستین بار در سال ۱۹۱۹ از سوی کارل ارکی (Karl Ereky ) به مفهوم کاربرد دانشهای پزشکی و زیستی و اثر متقابل آن در فناوریهای ساخت بشر، به کار برده شد. و عده او را به عنوان پدر علم بیوتکنولوژی می شناسند.
كلمه بیوتكنولوژی از دو كلمه زنده و زندگی به معنای یك روش علمی به منظور دستیابی به یك هدف علمی شكل گرفته است.
زیست فناوری دارای دو جزء است: یک جزء آن در پی دستیابی به بهترین کاتالیزور برای یک فرایند یا عملکرد ویژه است و جزء دیگر سیستم یا واکنشگری است که کاتالیزورها در آن عمل میکنند. بشر با استفاده ناخودآگاه از فرآیندهای ساده و اولیه بیوتکنولوژی و بهویژه تخمیر فرآیندهای زیستی به برای تولید محصولات تخمیری مانند نان، لبنیات، ترشیجات و سرکه و غیره میپرداخت. چنین فرآیندهای سنتی معمولا از موجودات زنده در فرم طبیعی خود استفاده میکنند (یا بیشتر به وسیله پرورش آنها توسعه مییابند)، در حالی که شکل مدرن بیوتکنولوژی به طور کلی شامل تغییرات پیشرفتهتر در سیستم بیولوژیکی یا ارگانیسم میشود.
با توسعه ، تحقیقات در زمینه بیوتکنولوژی (و سایر زمینه های مرتبط مانند پزشکی، زیست شناسی و غیره) به سرعت به دلیل امکان تغییر در مواد ژنتیکی موجودات زنده (DNA) به سرعت توسعه یافت. امروزه از پیوند علوم مختلف با بیوتکنولوژی، نام شاخههایی از بیوتکنولوژی مانند بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی گیاهی (کشاورزی)، بیوتکنولوژی دارویی، بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی دریا، بیوتکنولوژی غذایی، بیوتکنولوژی صنعت و محیط زیست، بیوتکنولوژی حیوانی( دام و طیور)، بیوتکنولوژی نفت و غیره به وجود آمده است.
سیستم ایمنی بدن
سیستم ایمنی بدن سیستمی پیچیده و در نهایت دقت میباشد که شامل اعضاء متنوع، با عملکردی متفاوت و مرتبط میباشنداز جمله اعضاء اصلی و فرعی این سیستم میتوان به سلولها (مانند لنفوسیتها، مونوسیتها، ماکروفاژها و سلولهای فرعی و تخصصی دیگر)، بافتها (بافتهای لنفاوی، بافت پوششی و …) و مولکولهای محلول در خون (مانند آنتیبادیها، کمپلمان و سایتوکاینها و …) اشاره کرد.
دفاع اختصاصی سیستم ایمنی بدن
در این مکانیسم، علاوه بر ماکروفاژها(در بافت) نوعی از گلبولهای سفید به نام لنفوسیتها نقش دارند که از سلولهای بنیادین مغز استخوان (مغز قرمز استخوان) حاصل میشوند. لنفوسیتها بهطور اختصاصی عمل میکنند، یعنی یک نوع خاصی از عوامل بیگانه را شناسایی و از بین میبرند. لنفوسیتها پس از به وجود آمدن نابالغ هستند و برای کسب ویژگیهای لازم برای شناسایی و مبارزه با میکروبها، باید تکامل یابند. بر اساس محل کسب تکامل، لنفوسیتها ایمنی هومورال
ایمنی هومورال بخشی از دفاع اختصاصی است که به مبارزه با باکتریها و ویروسهای موجود در مایعات بدن میپردازد و در آن لنفوسیتهای B نقش دارند. لنفوسیتهای B هنگامی که برای نخستین بار یه آنتیژنی متصل میشوند، رشد مییابند، تقسیم میشوند و طی تغییراتی به پلاسموسیت و سلولهای B خاطره تبدیل میشوند. پلاسموسیتها پروتئینهایی به نام پادتن ترشح میکنند که در خون محلول هستند. هر نوع پادتن به به نوع خاصی آنتیژن متصل میشود و آن را از بین میبرد. نحوهٔ عمل پادتنها گوناگون است. در بسیاری از موارد پادتن با اتصال به آنتیژنهای سطح عامل بیگانه، از اتصال آن به سایر سلولهای بدن جلوگیری میکند، و موجب میشود میکروب به آسانی توسط ماکروفاژ بلعیده شود. سلولهای B خاطره نیز در بدن در حالت آمادهباش میمانند و درصورت برخورد دوباره با همان آنتیژن، تعداد بیشتری پلاسموسیت و مقدار کمی سلول خاطره تولید میکنند. در نتیجه، پادتن با مقدار و سرعت بیشتر تولید میگردد و مبارزه با شدت بیشتری انجام میگیرد.
ایمنی سلولی
مکانیسم ایمنی سلولی به مبارزه با سلولهای آلوده به ویروس و باکتری، و سلولهای سرطانی میپردازد. در این روش، لنفوسیتهای T نقش دارند. این سلولها نیز، پس از اتصال با آنتیژنی خاص، تکثیر پیدا کرده و انواعی از سلولهای T را به وجود میآورند مانند:
سلولهای تی کشنده (یا سیتوتوکسیک): این سلولها توانایی شناسایی و حملهٔ مستقیم را به سلول آلوده یا سرطانی دارند. آنها با ترشح پروتئینی به نام پرفورین، منافذی را در این سلولها ایجاد میکنند که به مرگ آنها میانجامد.
روند پاسخ ایمنی
سلولهای T خاطره: این سلولها در حالت آمادهباش در بدن میمانند؛ و طریقهٔ مبارزه با ویروس را به نسلهای بعدی انتقال میدهند.را به دو دستهٔ لنفوسیتهای B و لنفوسیتهای T تقسیم میکنند. لنفوسیتهای B در مغز استخوان و لنفوسیتهای T در تیموس تخصص یافتهاند.
در شریانهای ریوی درست مانند آئورت فشار متغییر و نبضدار ، اما مقدار فشار بسیار کمتر یعنی با یک فشار سیستولی حدود 25 میلیمترجیوه و یک فشار دیاستولی 8 میلیمترجیوه و یک فشار متوسط شریانی ریوی فقط 16 میلیمتر جیوه است. فشار مویرگهای ریوی بطور متوسط فقط 7 میلیمترجیوه است. با این وجود میزان کل جریان در ششها در هر دقیقه با میزان جریان خون در گردش سیستمیک برابر است. فشارهای پایین دستگاه گردش ریوی با نیازهای ریه مطابقت دارد. زیرا تمام چیزی که مورد نیاز است قرار دادن خون موجود در مویرگهای ریوی در معرض اکسیژن و سایر گازهای موجود در حبابچههای ریوی است و فواصلی که خون باید طی کند تا به قلب بازگردد همگی کوتاه هستند.
گلبولهای قرمز
گلبولهای قرمز (اریتروسیتها) به شکل دیسکهای مقعرالطرفین ، بدون هسته و 8 - 7 میکرومتر قطر را دارند در انتقال اکسیژن و دیاکسید کربن دارند و به تعداد تقریبی 5 میلیون در هر میلیمتر مکعب خون یافت میشوند گلبولهای قرمز زندهاند و مواد غذایی را از راه تخمیر بدست میآورند، زیرا میتوکندری ندارند و همچنین هسته متوسط گلبولهای قرمز 120 روز است برای اینکه میزان گلبولهای قرمز در خون ثابت بماند باید در هر ثانیه حدود یک میلیون گلبول قرمز در مغز استخوان ساخته شود. گلبولهای قرمز در دوره جنینی در کبد به طحال و گرههای لنفاوی ساخته میشود اما در ماههای آخر دوره جنینی و پس از تولد تنها در مغز قرمز استخوان بوجود میآید.
در مغز استخوان بافت زایندهای وجود دارد که با چند تقسیم سلولی گلبولهای قرمز را میسازد. سلولهای زاینده در ضمن این تغییرات هسته خود را از دست میدهند و مقداری زیادی هموگلوبین در ستوپلاسم خود میسازند. فعالیت ماهیچهای ، صعود به ارتفاعات و گرم شدن هوا تولید گلبولهای قرمز را افزایش میدهد سلولهای مولد گلبولهای قرمز در مغز استخوان نسبت به اشعه ایکس بسیار حساسند و کمبود ویتامین B12 ، آهن ، مس در غذا نیز موجب کاهش تولید گلبولهای قرمز میشوند.
محاسبه bmi شاخص توده بدنی آنلاین
باتوجه به اهمیت سلامتی و تناسب اندام، محاسبه وزن مناسب و میزان اضافه وزن براساس خصوصیات فیزیکی هر شخص امری ضروری است. جهت تعیین وزن مناسب شاخصهایی نیازاست و یکی ازآنها bmi یا شاخص توده بدنی ( Body Mass Index ) بوده و این نمایه میزان تناسب قد و وزن فرد را اندازه گیری میکند.
روش محاسبه bmi و تناسب قد و وزن
قد و وزن دو فاکتور مهم تعیین وزن مناسب و ایده آل هستند. برای افراد بالای 19 سال و غیر ورزشکار و غیر معلول روش محاسبه bmi مطابق نسبتی است و درآن وزن برحسب کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد برحسب متر میگردد و حاصل این تناسب شاخص توده بدنی یاهمان bmi بدن میباشدکه درتفسیر شاخص توده بدنی ( Body Mass Index ) ،میتوان میزان تناسب قد و وزن راتشخیص داد. ( جنسیت فرد در تعیین دامنه وزن مناسب و اضافه وزن فرد ناثیر گذاشته ).
ماهی puffer ( بادکنکی) از اعضای خانواده Tetraodontidae است که بطور گسترده و در هر گونه شرایط آبی در جهان یافت می شود. ماهیان بادکنکی از نظر شکل ظاهری از سایر گونه های زینتی متفاوت هستند. ماهیان بادکنکی نام خود را به دلیل داشتن قدرت دفاعی در برابر تهدیدات شکارچی از طریق متورم شدن بدنشان, گرفته اند. آنها به دلیل توانایی آنها به باد کردن بدنشان, با بدنی بزرگ و بدون مقیاس و طرح خاصی در داخل حوضچه هایشان شناور می شوند و اغلب روی سطح بدنشان خارهایی است که تا ماهی باد نشود قابل مشاهده نیستند.
. چشمان ماهیان بادکنکی قادر به حرکت به طور مستقل از یکدیگر بوده که دید دو چشمی را مقدور می سازد. آنها با داشتن خارهای گزنده در مقابل سایر ماهیان بادکنکی و ماهیان دیگری که آنها را نگه داشته و تکه تکه آنها را می خورند, به زحمت می توانند از خود حفاظت کنند. با وجود این ماهیان بادکنکی کوتوله یا کوتاه قد در مقایسه با سایر بادکنکی ها کمتر گزنده هستند. اغلب آنها در محیط های آب لب شور و شیرین یافت می شوند.
پرنده ماهی یکی از آبزیان منحصر و عجیب در دریاهای گرمسیری و حاره ای می باشد. هر گونه از ماهیهای پرنده شیوه پروازی متفاوت دارد. از جالبترین ویژگی های خانوادة ماهیهای پرنده که توجه همگان را به خود جلب نموده این است که بالهایی شبیه پرندهها و پروازی زیبا روی سطح دریا دارند.
در این خانواده بالههای سینهای این ماهی رشد یافته که آنها را برای تعادل در خارج از آب سازگار کرده است. ماهی پرنده همچون یک گلایدر عمل میکند. در خارج از آب هر بار با ضربه زدن دم به سطح آب دوباره تا 50 متر به پرواز خود ادامه میدهد .اگر دریا موجدار باشد، ماهی پرنده از لبة موجها برای پرواز کمک میگیرد.
باله های شکمی در این ماهی نیز بزرگ است که احتمالاً برای مقابله با جریان هوا به کار میرود. باله دُمی نیز حالت چنگال مانند دارد که جهت ضربه زدن به سطح آب و پرش ماهی سازگار شده است. شکل و ساختار ظاهری این ماهی جهت پروازها و پرشهای بالای سطح آب و شنا در درون دریا به طور شگفتانگیزی طراحی شده است.
این ماهی تا ارتفاع خیلی کمی می تواند بپرد. ماهی پرنده نمی تواند مانند پرندگان پرواز کند چون بالی مشابه آنان ندارد.
چشمگیرترین ویژگی آنها بالههای به شکلی غیر طبیعی بزرگ آنها است که آنها را قادر میسازد که پرواز یا سرش کوتاهی بر فراز آبها داشته باشند و بتوانند از دست صیادانشان بگریزند.
موشک هدایت شونده Exocet نیز احتمالا اسم خود را احتمالا از نام این ماهی گرفته است.
دکتر «سرجیو کاناورو» - جراح و عصبشناس معروف ایتالیایی از سال گذشته که برای نخستین بار قصد خود برای انجام عمل پیوند سر برروی انسان را علنی کرد، بارها از سوی افراد و انجمنهایی که این عمل را "غیراخلاقی" و در عین حال، "بسیار خطرناک" توصیف کردهاند مورد انتقاد قرار گرفته است. اما ظاهراً اکنون با داوطلب شدن این جوان روس به نظر میرسد این عمل جنجالی یک گام به واقعیت نزدیکتر شده است.
عمل پیوند سر تاکنون برروی هیچ انسانی انجام نشده است و دشوارترین و خطرناکترین بخش آن، بریدن و پیوند زدن مجدد نخاع است.
در اوایل سال جاری میلادی، یک تیم از جراحان چینی برای اولین بار موفق شدند سر یک میمون را به بدن یک میمون دیگر پیوند بزنند.
دکتر کاناورو تا این لحظه حدود 18 میلیون دلار کمک مالی برای انجام این عمل جنجالی جمعآوری کرده است. وی در تشریح جزئیات این عمل جراحی گفته است که ابتدا باید سر بیمار اهداکننده را به دمای منفی 15 درجه سانتیگراد رساند. سپس سر هر دو بیمار را از بدن جدا کرد و سر بیمار اهداکننده را به همراه کلیه عروق خونی، نخاع، رشتههای عصبی، ماهیچهها و استخوان گردن به بدن فرد گیرنده که دچار مرگ مغزی شده است، پیوند زد.
به گفته وی، این عمل دو روز به طول خواهد انجامید و پس از آن، بیمار برای جلوگیری از حرکت و التیام یافتن جراحات باید یک ماه در کما قرار داده شود.
سینوسها حفرههایی خالی هستند که درون استخوانهای صورت قرار دارند. سطح داخلی سینوسها با غشاهای مخاطی پوشیده شدهاند و سینوسهای پارانازال هریک توسط مجرایی به بینی راه پیدا میکنند. سینوسهای پارانازال (نزدیکبینی) هشت عدد هستند که بهصورت چهار عدد سمت راست و چهار عدد سمت چپ و شامل سینوسهای پیشانی (فرونتال) و پرویزنی (اتموئید) و فکی (ماگزیلاری) و شبپرهای (اسفنوئید).
در هر طرف صورت ۴ عدد سینوس وجود دارد که عبارتاند از:
۱- سینوس فکی (maxillary sinuses): در زیر چشم و در استخوان گونه واقع است. و بزرگترین سینوس بدن می باشد .سینوزیت فکی باعث ایجاد درد و احساس فشار در گونهها میشود (دنداندرد و سردرد).
۲- سینوس پیشانی (frontal sinuses): در بالای چشم و در استخوان پیشانی قرار دارد. سینوسهای پیشانی تا سن ۵–۱۰ سالگی وجود ندارند. این سینوسها از سن ۷ سالگی به بعد پدید میآیند. سینوزیت پیشانی باعث ایجاد درد و احساس فشار در بالای چشمها میشود (سردرد).
۳-سینوس پرویزنی (ethmoid sinuses): بین چشم و بینی و در استخوان پرویزنی واقع است. سینوسهای فکی و پرویزنی از بدو تولد وجود داشته و تا ۱۸ سالگی به رشد خود ادامه میدهند. سینوزیت پرویزنی باعث ایجاد درد و احساس فشار بین بینی و چشمها میشود (سردرد).
۴- سینوس شبپرهای (sphenoid sinuses): در پشت سینوس پرویزنی و چشم و در مرکز استخوان جمجمه، زیر غدهٔ هیپوفیز قرار دارد. سینوسهای شبپرهای در سنین بلوغ ظاهر میگردند. سینوزیت شبپرهای باعث ایجاد درد و احساس فشار پشت چشمها میشود.
عروس دریایی فاقد هر گونه حفره عمومی یا سلوم (Coelom) هستند.و با اینکه دارای مغز و قلب نمی باشد می تواند برخلاف جریان آب شنا کند
یکی از علت های زیبایی عروس دریایی، ساختار ژله ای و شفاف آن است که در بعضی از گونه ها از خود نور ساطع می کند. قطر عروس های دریایی از ۱۰ تا ۲۰ سانتی متر متغیر می باشد و همچون یک چتر درحال باز و بسته شدن، به شنا کردن می پردازد. عروس دریایی با توجه به اینکه بدنی ژله مانند دارد، با هیچگونه جانوری درگیر نمی شود تا باعث آسیب به خود نشود. اما این موجود رشته هایی دارد که ۱ تا ۳ متر طول دارند و کار آنها را برای شکار راحت کرده است.
تاکنون بیش از ۲ هزار گونه از عروس دریایی شناخته شده است که هر کدام در بخشی از آب های پهناور کره زمین زندگی می کنند. برخی از آنها تفاوت های فاحشی با یکدیگر دارند. برخی از عروس های دریایی با نام های ماریواژیا استلتا، ایکوری فورسکالی، کاریبدی مارسیپیلی، پلاژی ناکتیلیک، فیزالی فیزالیس و غیره شناخته شده اند که هر کدام در محلی خاص زندگی می کنند. برای مثال برخی از عروس های دریایی مانند راپیلما نومادیکا فقط در آب های اقیانوس آرام و هند زندگی می کنند و در دریای مدیترانه و اقیانوس هند اصلا مشاهده نشده اند. برخی از از آنها با زیباترین رنگ های صورتی، آبی، بنفش و حتی زرد در دریاها دیده می شوند.
بیماری خودایمنی (به انگلیسی: Autoimmune disease) به دستهای از بیماریها گفته میشود که بر اثر خودایمنی ایجاد شوند. بیماری خودایمنی هنگامی رخ میدهد که دستگاه ایمنی بدن به اشتباه حمله به خود بدن را آغاز میکند بیماریهای خودایمنی میتوانند اندامها و بافتهایی از جمله گلبولهای سرخ خون، عروق خونی، غده تیروئید، لوزالمعده، عضلات، مفاصل و پوست را درگیر کنند.
دانشمندان یک واکنش زنجیرهای را شناسایی کردهاند که سبب می شود بدن ما بتواند در مقابل سلولهای سالم مقاومت کند. یافتهی اخیر احتمالا نوع نگرش ما به بیماریهای خودایمنی و شیوهی درمان آنها را تغییر خواهد داد. سلولهای B (گروهی از گلبولهای سفید خون که عضو لنفوسیتها هستند) غیر طبیعی. بهطور معمول این سلولها پادتن تولید میکنند و سلولهای ایمنی را برای حمله به آنتیژنهای ناخواسته (یا اجسام خارجی) برنامهریزی میکنند؛ اما پژوهشگران در سلولهای B موشها کلیدی را یافتهاند که موجب بر هم خوردن این رفتار و موجب آغاز حملههای خودایمنی میشود. پاسخ ایمنی علیه پروتئینهای خود بدن یا آنتیژنها دقیقا شبیه حالتی است که بدن در مقابل یک عامل بیماریزای خارجی پاسخ میدهد.
موسسه ملی آکادمیک علم، مهندسی و دارو آمریکا درباره فواید شاهدانه اینگونه گزارش داده است:
بررسی ها نشان میدهد که گیاه شاهدانه تاثیر مثبتی در کاهش و یا درمان دردهای مزمن در افراد بزرگسال دارد. شواهدی وجود دارند که اشاره به تاثیر مثبت شاهدانه در بهبود کیفیت خواب کوتاه مدت و همینطور رفع اختلالات خوابی نظیر آپنه خواب انسدادی (وقفه تنفسی در خواب) دارند. محققان این پژوهش میگویند شاهدانه میتواند باعث بهبود عارضههایی نظیر فیبرومیالژیا، دردهای مزمن و بیماری ام اس شود.
قرص های آزمایشگاهی شاهدانه میتوانند اسپاسمهای ناشی از بیماری ام اس را بهبود ببخشند.
این قرص ها همچنین در بهبود حالت تهوع ناشی از شیمی درمانی مفید هستند.
کمک به درمان سرطان
در این مطالعه که در ژورنال Molecular Cancer Therapeutics نیز منتشر شد شاهدانه با مهار کردن ژنی به نام Id-1، توانایی جلوگیری از سرطان را دارد. در سال ۲۰۰۷، محققان مرکز پزشکی کالیفرنیا در سانفرانسیسکو گزارش دادند که کانابیدیول (CBD) ممکن است از شیوع سرطان جلوگیری کند. محققان در آزمایشگاه سلول های سرطان پستان را آزمایش کردند که سطح بالایی از Id-1 داشتند و آنها را با کانابیدیول درمان کردند.
نتیجه این آزمایش مثبت بود و میزان Id-1 کاهش یافته بود و پراکندگی آن نیز کمتر شده بود. در حقیقت، انجمن تحقیقات آمریكا دریافته است كه شاهدانه در واقع برای كاهش رشد تومور در مغز ، سینه و ریه ها به میزان قابل توجهی موثر است.
از آلزایمر جلوگیری میکند
مطالعه ای در سال ۲۰۰۶ توسط کیم جاندا از موسسه تحقیقات اسکریپس انجام شد. در این مطالعه محققین فهمیدند که THC، ماده فعال موجود در شاهدانه، پیشرفت بیماری آلزایمر را کند می کند. THC با مسدود کردن آنزیم در مغز که باعث ایجاد آنها می شود، تشکیل پلاک های آمیلوئید را کند می کند. این پلاکها سلولهای مغزی را نابود می کنند و به طور بالقوه منجر به بیماری آلزایمر می شوند.
گلوکوم را درمان کنید
از شاهدانهمی توان برای درمان گلوکوم استفاده کرد. این بیماری باعث افزایش فشار در ناحیه چشم ، آسیب دیدگی به عصب بینایی و از بین رفتن بینایی می شود. طبق گفته موسسه ملی چشم، شاهدانه، فشار داخل چشم را پایین می آورد.
آرتروز را تسکین دهید
در سال ۲۰۱۱ محققان گزارش دادند كه شاهدانه التهاب را كاهش می دهد و باعث خواب می شود كه این امر می تواند در تسكین درد و ناراحتی افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید موثر واقع شود. محققان بخش روماتولوژی در چند بیمارستان به بیماران خود Sativex دادند (یک داروی مسکن مبتنی بر کانابینوئید). بعد از گذشت دو هفته ، بیماران مبتلا به Sativex کاهش چشمگیری در درد داشتند و در مقایسه با مصرف کنندگان دارونما، کیفیت خواب بهتری داشتند.
تشنج صرعی را کنترل میکند
یک مطالعه در سال ۲۰۰۳ نشان داد كه مصرف شاهدانه می تواند صرع را كنترل كند. رابرت جی د لورنزو از دانشگاه ویرجینیا، عصاره ماری شاهدانه را به موش های صرعی داد. داروها در حدود ۱۰ ساعت تشنج را متوقف کردند. مشخص شده است که THC با اتصال به سلولهای مغزیِ مسئول کنترل تحریک پذیری و تنظیم آرامش، تشنج ها را کنترل می کند. نتایج این مطالعه در ژورنال فارماکولوژی و آزمایش های تجربی منتشر شده است.
کاهش لرزش مبتلایان به پارکینسون
مطالعات اخیر نشان می دهد که استعمال سیگار شاهدانه، درد و لرز را کاهش می دهد و خواب بیماران مبتلا به پارکینسون را بهبود می بخشد. آنچه که در این تحقیق چشمگیر بود بهبود مهارت های حرکتی در بیماران می باشد.
ژینوپلاستی روشی است که ، برای تغییر شکل چانه استخوان آن برش داده میشود. با این حال با گذشت زمان استخوان التیام مییابد و در موقعیت جدید خود قرار میگیرد و چانه جدید، یک بخش طبیعی از چارچوب اسکلتی صورت میشود.
جراحی فک یا ارتوگناتیک، جراحیای میباشد که جهت اصلاح ناهنجاریهای فکی صورت میگیرد. اصطلاح “ارتوگناتیک” کلمهی یونانی “orthos” به معنی صاف کردن و “gnathic” به معنی فک میباشد؛ بنابراین ارتوگناتیک به معنی صاف کردن فک میباشد. امروزه در پزشکی، جراحی فک به منظور صاف کردن و تنظیم مجدد فک انجام میشود.
فک نیز همانند سایر قسمتهای بدن، با رشد و نمو عادی فرد کامل میشود. اما گاهی ممکن است به دلیل ناهماهنگیهایی، فرآیند رشد فک متوقف و یا زودتر از موعد مقرر تکامل یابد و سبب شود عملکرد و ظاهری نامناسب در چهره فرد ایجاد شودروش های جراحی فک نوین: در روش های جراحی فک نوین بهمنظور ثابت نگهداشتن فک، از پیچ و پلیت استفاده میکنند و بدینوسیله بیماران میتوانند بلافاصله پس از جراحی فک، فک خود را حرکت دهند و صحبت کنند، خمیازه بکشند و یا سرفه کنند
در طول فرایند بهبودی قطعات استخوان با پیچ و صفحات تیتانیومی که اغلب در آنجا باقی میمانند، به یکدیگر متصل میشوند. در صورت آلوده شدن پیچ و صفحات باید آنها را برداشت؛ این کار بسیار ساده است و روی ظاهر چانه تأثیری نمیگذارد.
قابلیت تغییر در عمل ژینوپلاستی نسبت به پروتز بسیار بیشتر است. با حرکت دادن چانه به سمت جلو یا عقب، می توان ارتفاع عمودی یا عرضی چانه را تغییر دهید
این روش فوقالعاده است و نیاز به پرتوهای ایکس بسیاری برای ایجاد سوراخهایی به اندازه ۵ میلیمتر در میله است زیرا این کار آنها را قادر میسازد استخوانها را کنار هم قرار دهند
در حال حاضر پزشکان میلههای بزرگی را که از قبل سوراخ شدهاند را وارد استخوان بدن میکنند و سپس با استفاده از اشعه ایکس، جراح پیچ را وارد استخوان میکند.
پژوهشگران طی این مطالعه سیم را در مجاورت سوراخهای مغناطیسی قرار دادند تا پیچها به محل مورد نظر هدایت شوند.
یک حسگر میتواند در امتداد میلهها یا بازو حرکت کند تا آهن ربا را پیدا کند. سپس زاویه حسگرها به دقت زاویه هدف را تنظیم میکند. هنگامی که تمام سه درجه آزادی در هماهنگی با هدف قرار میگیرند، یک "ال. ای. دی مجازی" (virtual LED) بر روی یک صفحه نمایش گرافیکی که به حسگر متصل است، روشن میشود. سپس حسگر برداشته میشود و یک کلید مته وارد میشود.
سپس زاویه بندی را انجام میمی گیردزیرا میله در مرکز پایه نیست و سوراخ لزوماً عمود بر سطح نیست. میله مذکور حدود ۱۰ تا ۲۰ میلی متر ضخامت دارد و دارای یک سوراخ در یک طرف و یک سوراخ از طرف دیگر است.
محققان. تاکنون دستگاه خود را در بر روی مانکنها امتحان کردهاند ،که نتیجه آن نیز موفقیت آمیزو حیرت انگیز بوده است.
تعویض دریچه آئورت به کمک کاتتر می تواند با کمترین میزان تهاجم به تعمیر دریچه آئورت آن هم بدون نیاز به برداشتن دریچه قدیمی و آسیب دیده بپردازد.
در این روش از یک دریچه تعویضی در محل دریچه آئورت استفاده می شود. به این عمل جراحی، تعویض دریچه آئورت به روش ترنسکاتتر (TAVR ) می گویند. که با وارد شدن از طریق شریان فمورال (شریان بزرگ درون کشاله ران) یک دریچه سالم را به کمک کاتتر در ناحیه مد نظر قرار می دهد بنابراین نیازی به عمل جراحی باز نیست.
این که دریچه جدید گسترده شد، پره های دریچه را کنار زده و بافت درون دریچه جدید، وظیفه تنظیم گردش خون را بر عهده خواهد گرفت.
این شعر به گوش ما، آشناست. بوی باران، بوی سبزه، بوی خاک؛ می بردمان تا افق های کودکی ها که پشت سر جاگذاشتیم. یا برای آن دیگری، یاد خاطرات خانه، خانواده، پدر، مادر، برادر، دوست و... را. و خلاصه هرکس، از ظن خود با این ترانه نوستالژیک یار می شود.
اما بیش از همه - چنان که در خود شعر هم آمده- یادآور بهار است و خوشی های پررنگ نوروزی.
شاعریاد اوری می کند که:
بیست و چند سال پیش، ده- دوازده روزی به نوروز مانده، شبی تا صبح باران بارید و بامدادان، آفتابی درخشان، آخرین روزهای زمستان رفتنی و نخستین نشانههای فرا رسیدن فروردین را بشارت داد.
دو كبوتر سپید داشتیم كه در هوای صبح، نشاط میكردند و چند گلدان میخك، كه دانههای باران، بر برگهایشان در نور آفتاب میدرخشید.
همه چیز در حال شكفتن بود. صبح را تماشا میكردم، آسمان آبی را، ابرهای سپید را، برگهای تازه از جوانه بیرون آمده بید را و بوی بهار را.
بیاختیار، آنچه را میدیدم و میچشیدم و حس میكردم، روی كاغذ آوردم:
«بوی باران، بوی سبزه، بوی خاك
شاخههای شسته، باران خورده، پاك...»
یك بار آن را خواندم، دیدم تقریبا به شیوه طراحان ،من هم با این چند كلمه طرحی از بهار پای در راه، در حقیقت نقاشی كردهام و اگر چه حسرتم را با عبارت «خوش به حال روزگار» گفتهام اما هم این طبیعت زیبا و هم آن حسرت باید از احساس فردی و فضای خانه بیرون بیاید و در سطح وسیعتری بازتاب داشته باشد، ادامه دادم:
«خوش به حال چشمهها و دشتها
خوش به حال دانهها و سبزهها...»
شعر امروز با واقعیات ملموس زندگی سروكار دارد. طبیعت مژده فرا رسیدن نوروز و بهار را میدهد و باید به پیشواز نوروز رفت و در حد مقدور، مثل طبیعت نونوار شد
اما یاد میلیونها نفر كه این نونواری برایشان آرزویی است و غمهای دیگر و بلافاصله با یاد این راز جاودانه هستی كه باید «با دل خونین لب خندان آورد» و در عین تنگدستی باید «در عیش كوشید و مستی» و اینكه بالاخره، با همه بینصیبیها باید پا به پای نوروز شادی را دریافت و لحظهها را رنگین كرد، نوشتم:
«ای دل من، گرچه در این روزگار
جامه رنگین نمیپوشم به كام.
میخواستم به همه گفته باشم در نوروز با آفتاب هم میتوان مست شد.
این
بوی باران بوی سبزه بوی خاک
شاخه های شسته باران خورده پاک
آسمان آبی و ابر سپید
برگهای سبز بید
عطر نرگس رقص باد
نغمه شوق پرستو های شاد
خلوت گرم کبوترهای مست
نرم نرمک می رسد اینک بهار
خوش به حال روزگار
خوش به حال چشمه ها و دشت ها
خوش به حال دانه ها و سبزه ها
خوش به حال غنچه های نیمه باز
خوش به حال دختر میخک که می خندد به ناز
خوش به حال آفتاب
ای دل من گرچه در این روزگار
جامه رنگین نمی پوشی به کام
باده رنگین نمی نوشی ز جام
نقل و سبزه در میان سفره نیست
جامت از آن می که می باید تهی است
ای دریغ از تو اگر چون گل نرقصی با نسیم
ای دریغ از من اگر مستم نسازد آفتاب
ای دریغ از ما اگر کامی نگیریم از بهار
گر نکویی شیشه غم را به سنگ
هفت رنگش میشود هفتاد رنگ
سمنو یکی از خوراکی های شیرینی است که از مخلوط جوانه گندم و آرد تهیه میشود و طبخ و مصرف آن از گذشته های دور در سرزمین ما رایج بوده است.
از آنجایی که سمنو یکی از اجزای سفره ی هفت سین است معمولا آن را کمی پیش از ایام نوروز تهیه میکنند هر چند سمنو را در هر فصلی از سال میتوان تهیه و مصرف کرد که هم طعم بسیار خوب و دلپذیری دارد و هم دارای فواید و خواص بسیار است .
خواص سمنو
از جمله خواص آن میتوان به دارا بودن مقدار زیادی کلسیم و پتاسیم و مقداری فسفر که از عناصر ضروری برای بدن هستند اشاره کرد . کلسیم آن باعث تقویت استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان میشود و همانطور که میدانید فسفر هم برای فعالیت و کارکرد مغز بسیار مفید میباشد.
آهن ، اسید فولیک و ویتامین های موجود در سمنو برای خون سازی ، تنظیم هورمون ها و هم چنین آرامش اعصاب و رفع خستگی مفید میباشد.
سمنو مقدار کالری ( کربوهیدرات ) پایینی دارد و حاوی درصد قابل توجهی پروتئین است اما همانطور که از طعم آن مشخص است میزان قند در آن کمی زیاد است البته قند موجود در سمنو نسبت به ساکاروز که قند تشکیل دهنده ی بسیاری از مواد شیرین است از نظر طعم شیرینی کمتری دارد
خواص سمنو برای بدن بی شمار است، خوراکی شیرین و لذیذی که از خوش رنگولعابترین سینهای هفتسین است و در روزهای آخر سال، خیلیها به تب و تاب تهیه آن میافتند.هنوز هم افراد زیادی ، دیگهای سمنوی خود را بر آتش میگذارند و به شوق رنگینکردن هفتسین خود و اطرافیانشان، چند ساعتی دور دیگ سمنو میچرخند و آن را هم میزنند.
. سمنو پادشاه سفره هفت سین است و بهدلیل وجود جوانهی گندم، خوشمزهای مقوی در میان سینها محسوب میشود.
این سین مغذی بهعنوان نمادی از قدرت و برکت در سفره نقشآفرینی میکند و ارزش و برکت خوشههای طلایی گندم را در ثانیههای آغازین سال نو به ایرانیان یادآوری میکند
سمنو دارای ویتامین های A،E ،K و گروه B است و به دلیل دارا بودن کلسیم و پتاسیم مصرف متعادل آن به افراد سالمند و کسانی که دچار پوکی استخوان هستند، توصیه می شود. فسفر آن قابل توجه بوده و برای رشد مغزی کودکان و زنان شیرده مفید است.
آهن، اسید فولیک و ویتامین های گروه B آن عاملی برای خونسازی و تنظیم هورمون ها بوده و می تواند در رفع خستگی وآرامش اعصاب تاثیر گذار باشد.
اگر در سمنو از بادام شیرین استفاده شود هنگام طبخ، ریزمغذی هایش جذب سمنو شده و باعث مقوی تر شدن این غذا می شود.
شیرینی سمنو طبیعی است
آهنگ های محلی شیراز
شیرازی ها ترانه ها و آهنگ های محلی خاص و زیبایی دارند.این ترانه های شاد و ماندگار، به دلیل در برداشتن کلمات ساده و برای حفظ لحن ها و کلمات بومی، همواره مورد حمایت مردمان شیراز است.
شیرازی ها بیشتر اهل صلح و شادی اند. این روحیه در موسیقی و ادبیات آنها هم وجود دارد. شعرهای ایشان بیشتر عاشقانه و غنایی است و موسیقی های شاد این منطقه بسیار بیشتر از موسیقی های حماسی یا غم انگیز است.
باز بهار اومد گلارو وا کرد ، آخر رو زمستونو سیا کرد
دیگه ابر سیاه کارش تموم شد ، بلبل هم اومد نگایی به گلا کرد
سرما که میخواست خشک کنه باغه دید گلا میخندن او حیا کرد
باغ و بستون هم دیگه نمیترسن ، از قر و تراق بازم صدا کرد
سی کنید تو بهار نارنج عطرش تو همه کوچه ها رها کرد
باز گا اشرفی دست تو جیبش برد ، اونجی اشرفی نثار ما کرد
اومه با غمزه و عشوه بنفشه میون سبزه ها سفرشو وا کرد
نرگس گا چیشدرد یهو دید حیرون شد و دورو بر نگا کرد
پاشیم شکر خدا به جا بیاریم ، خوب مرحمتی خدا به ما کرد
در مازندران به علت شرایط متفاوت آب و هوایی خانه تکانی با شور و حال خاصی انجام می شود و به علت شرایط نمناکی زیاد منطقه، مردم اغلب سعی می کنند خانه تکانی را زودتر آغاز کنند تا در روزهای باقی مانده، با خیالی آسوده به استقبال نوروز بروند.
به عبارتی دیگر خانه تکانی را می توان به عنوان نخستین نشانه های فرارسیدن سالی نو دانست که مردم علاوه بر پاک کرن گردوغبار منازل، سعی می کنند کینه ها و ناراحتی های درونی خود را نیز بیرون ریزند.
گلهای معطر دره ها و کوهها را چراغانی و نورانی میکنند، وقتی که بهار فرا میرسد.
بلبلها با امید در پروازند و آواز سر میدهند و گلستان زینت داده میشود ، وقتی که بهار فرا میرسد.
درنا ها مژده بهار را به همگان میدهند و برفهای انباشته روی کوهها به سیلاب تبدیل میشود، وقتی که بهار فرا میرسد.
نعمت شادی به باد بهاری داده میشود و مه و باد ظاهر میشود ، وقتی که بهار فرا میرسد.
وقتی برفهای انباشته بر سینه کوهها آب میشود ، خواب صحراها را آهوها بر هم میزنند.
درناهای کوچ کرده در پاییز از این دیار از راه می رسند ، وقتی که بهار از راه فرا میرسد.
وقتی گلهای لاله میروید سال نو همچون نو عروس از راه فرا میرسد.
سفره های تحویل سال نو گشوده میشود و سال جدید میشود و گنجشکها از چادرهای عشایری به پرواز در می آیند ، وقتی بهار از راه فرا میرسد
ایران کشور اندیشه ها و آیین های مختلف است. هر گوشه از کشور ما، دارای فرهنگ، آداب و سنن و مراسم های منحصر به فردی است که به تناسب شرایط زندگی آن منطقه شکل گرفته اند.
آغاز فصل بهار و عید نوروز یکی از مهم ترین ایام سال برای ایرانیان است. برگزاری جشن نوروز، قدمتی شش هزار ساله دارد و سال هاست که اجداد ما در جای جای کشور و در دوره های مختلف، به برپایی این جشن می پرداختند. امروزه جشن نوروز به عنوان یکی از آیین های مهم آغاز سال، در تمام جهان شناخته می شود.
دو استان آذربایجان شرقی و غربی، شامل اقوام ترک و آذری زبان می شوند که رسومات خاص و ویژه ای دارند. این رسومات و آیین های ویژه گاه در سطح جهان نیز مطرح شده اند و شهرت زیادی یافته اند. تکم گردانی یکی از آیین های آذربایجان است.
هرملتي با توجه به تاریخ گذشته خود نگرش خاصي به جهان هستي دارد ،و در واقع از ملاکهاي شناخت يک ملت ديدگاههايي است که آن ملت نسبت به اطراف زندگي خود و موجودات در آن دارند .
در ادبيات نمادين ،هر موجودي نماد و سنبل يک چيزمي باشد ، براي پي بردن به اصل و ريشه اين نمادها ؛بايد مطالعات دقيقي در زندگي هر جانوري داشته باشيم و تا اين که دلايل شناخته شدن هر جانوري را بعنوان نماد و سنبل معنايي پيدا کنيم
طاووس نر اندام زيبا و پرهاي بسيار جالبي دارد اما طاووس ماده اغلب کوچک اندام و داراي پرهاي ساده اي است به همين سبب جلوه گري و ناز فروشي ميان طاووس ها کار طاووس نر است .در بين طاووس ها هم طاووس هاي نر با ديگر طاووس ها رقابت مي کنند و در برابر آنها بال و پر مي گشايند و با زيبايي رنگ خويش دل رقيب را مي سوزانند .
طاووس ها اغلب به صورت انفرادي زندگي مي کنند و معمولاً 20تا30طاووس گروهي را تشکيل مي دهند و يکي طاووس نر بدون ماده برآنها فرمانروايي مي کند ،طاووس نر در بهارو تابستان و پائيز داراي پر و بال قشنگي است ولي در زمستان پرهاي جالب دمش شروع به ريختن مي کند و در پايان اين فصل بازپرهاي تازه و خوشرنگ در مي آورد و دراين هنگام است که طاووس نر شروع به جلوه گري و نمايش پرهاي خوش رنگ خويش مي کند.
طاووس به خاطر دم حیرت انگیزش از هزاران سال پیش مورد توجه بشر قرار گرفته است. دم پرنده نر معمولا ترکیبی است از رنگهای آبی و سبز به صورت قطاری قرار میگیرند که ۶۰درصد از طول پرنده را تشکیل میدهد، به این پرنده پرنده هزارچشم نیز گفته میشود که در واقع این حالت همان نقش نگار قهوهای و طلایی است، هنگامی که طاووس نر چتر میزند، مانند تعداد زیادی چشم باز دیده میشوند و زیبایی شگفت انگیزی ایجاد میکنند.
هر ساله با نزدیک شدن به فصل بهار، مردم با خانه تکانی و انجام آیین های زیباسازی خانه ها و پخت شیرینی های محلی به استقبال سال نو می روند. نوروز خوانان معمولا پانزده روز قبل از فرا رسیدن عید نوروز به داخل روستاها میآیند و با خواندن اشعار و ترانههای محلی، طلیعه سال نو را به آنان مژده میدهند. آنان چند نفر هستند كه یك نفر اشعار را می خواند، یك نفر ساز می زند،نفر دیگر كه به آن كوله كش( باركش ) می گویند به در خانههای مردم میرود و میخواند.
بادبهارون بیمو
نوروز سلطون بیمو
مژده دهید به دوستان
گل به گلستون اومد
گل به گلستون اومد
نوروزتان نوروز دیگر
شما را سال نو باشد مبارك
صاحب خانه نیز با دادن پول، شیرینی، گردو، تخم مرغ و نخود، و كشمش از آنان پذیرایی میكند.
در پی انطباق مرکز قرص خورشید با نقطه اعتدال بهاری، نوروز آغاز و بهار طبیعت حادث میشود. در این زمان طول روز و شب در سراسر کره زمین با هم برابر است که با گذشت روزهای فصل بهار بر طول روز افزوده و از طول شب کاسته میشود.
ایرانیان باستان از این تغییرات طول شب و روز به خوبی آگاهی داشتند و بنا بر برخی مستندات تا قبل از عصر هخامنشیان با توجه به اینکه شغل اکثر مردم آن دوره کشاورزی بوده است، آغاز سال روز اول پاییز بوده که پایان فصل برداشت بوده است؛ اما از عصر هخامنشیان به بعد روز اول بهار که زمان آغاز طراوت و سرسبزی و زنده شدن مجدد طبیعت است، به عنوان نوروز و جشن سال نو پذیرفته شده است.
پس از اسلام نیز به خاطر ویژگی های بسیار خوب در عید نوروز، این عید مورد حمایت ائمه اطهار(ع) قرار گرفت و به عنوان یک سنت حسنه تثبیت شد.
بوی عیدی بوی توپ بوی کاغذ رنگی
بوی تند ماهی دودی وسط سفره ی نو
بوی یاس جانمازترمه ی مادربزرگ
با اینا زمستونو سر می کنم
با اینا خستگی مو درمی کنم
شادی شکستن قلک پول
وحشت کم شدن سکه ی عیدی از شمردن زیاد
بوی اسکناس تا نخورده ی لای کتاب
بااینا زمستون و سر می کنم
بااینا خستگی مودرمی کنم
فکرقاشق زدن دخترناز چشم سیاه
شوق یک خیز بلنداز روی بته های نور
بااینا زمستون وسر می کنم
برق کفش جفت شده تو گنجه ها
بااینا خستگی مودرمی کنم
در 30 آذر که به نام شب یلدا شناخته میشود خورشید به مایلترین حالت خود به زمین تابیده و باعث میشود که بیشترین مدت زمان را در زیر افق قرار گرفته و طولانی ترین شب را رقم بزند.
این شب 16 ساعتی که همزمان با آغاز انقلاب زمستانی است نسبت به شب قبل و بعد از آن، یک دقیقه بلندتر و نسبت به شب آغاز انقلاب تابستانی حدود 5 ساعت تفاوت دارد
شب یلدا فرصتی است تا با جذابیت های آسمان و صورت فلکی هایی مانند شکارچی، خوشه پروین و سیاره مریخ که بیشتر در آسمان هویدا هستند، آشنا شده و علاوه بر تجربه لذت از عظمت پروردگار، از لحاظ معنوی و روحی نیز بهره بگیرند.
تمام گل های چادر نمازی تو
قیام کرده و بر تو میاورند سجود
فضای خانه پر است از زنی به نام انار
لیلی زیر درخت انار نشست
درخت انار عاشق شد . گل داد .سرخ سرخ.
درخت انار عاشق شد . گل داد .سرخ سرخ.
گلها انار شد.داغ داغ. هر اناری هزار تا دانه داشت
تفاوت سرما خوردگی با آنفولانزا
انواع کم ویروسهایی که باعث آنفولانزا می شوند باعث شده واکسن هایی تهیه شود که به پیشگیری از آنفولانزا کمک می کنند. اما در مورد سرما خوردگی ساختن واکسن به دلیل تعداد زیاد ویروسها میسر نیست.
تفاوت سرما خوردگی با آنفولانزا
سرما خوردگی و آنفولانزا علائمی مشابه دارند. سرماخوردگی معمولاً با یک گلودرد شروعشده که پس از یکی دو روز از بین میرود. نشانههای بعدی سرماخوردگی ازجمله آبریزش و گرفتگی بینی همراه با سرفه پسازآن ظاهر میشوند و برای ۴ یا ۵ روز ادامهدارند.
علائم آنفولانزا
معمولاً نشانههای آنفولانزا از سرماخوردگی شدیدتر است. این علائم عبارتاند از گلودرد، تب، سردرد، درد عضلانی، گرفتگی گلو و سرفه. بیشتر این علائم طی ۲ تا ۵ روز بهبود پیدا میکنند. اما معمولاً بیش از یک هفته بیمار احساس خستگی و ضعف دارد.
آنفولانزا چگونه درمان میشود؟
مراقبت و استراحت مهمترین عاملی است که برای تسکین نشانههای آنفولانزا نیاز هست. مصرف آنتی بیوتیک در بسیاری از موارد ابتلا به این بیماری اصلا ضرورتی ندارد
آیا ازبروز آنفولانزا میتوان پیشگیری کرد؟
رعایت نکات بهداشت فردی مهمترین راه پیشگیری از بیماری است. شستشوی مرتب دستها با آب و صابون ، همچنین استفاده از دستمال در هنگام عطسه و سرفه رعایت فاصله حداقل یک متری با بیمار مبتلا به شدت توصیه می گردد و فرد مبتلا باید به اندازه کافی استراحت نماید .افراد مبتلا به بیماری یا مشکوک به بیماری از بوسیدن و دست دادن با یکدیگر جدا خودداری کنند.
هر کسی که اندک آشنایی با علوم زیستی داشته باشد نام ژن ( DNA)برایش بسیار آشنا خواهد بود.آیا از اهمیت آن، برای موجودات زنده آگاه هستیم؟ آیا ژن دارای ساختاری بسیار متفاوت با سایرمولکولهای مواد شیمیایی است؟ چه چیزی در این مولکول باعث شده است تا به توسعه و شکلگیری موجودات زنده کمک کند؟
DNA همراه با ِRNA و پروتئین، سه درشت مولکول اصلی میباشند که برای همهٔ فعالیت های زیستی، ضروری است.RNA هم مانند ِِDNA دارای زنجیرهٔ بلندی میباشد که از واحد های سازندهای به نام نوکلئوتیدها تشکیل شده ، ترتیب نوکلئوتیدهای یک ژن در ِDNA در فرایند رونویسی به RNA پیامرسان (mRNA) ،سپس به ریبوزوم (جایگاه ساخت پروتئین و رمزخوانی در یاخته)، انتقال ،تا در فرایند ترجمه ، چیدمان اسید آمینهٔ پروتئینی که ساخته میشود را تعیین کند
کروموزوم چیست؟DNA چیست؟ ژن چیست؟ (در چند جمله)
این چند جمله به طور خلاصه و مفید تکلیف برخی مفاهیم توارث را مشخص میکند:
اما آنچه توجه را به خود معطوف می کند ، این است که ژن چیست؟ در کجا یافت میشود؟ چه چیزی است که آن را اینقدر خاص و متمایز میکند؟ این مولکول به چه شکلی کار میکند؟
سلول های یک گیاه یا یک جانور دارای تعداد معینی کروموزوم است که ویژه آن گونه گیاهی یا جانوری میباشد.
در هسته هر سلول بدن انسان (به جز گلبولهای قرمز که هسته ندارند)، ۲۳ جفت کروموزوم وجود دارد. در هر کروموزوم ساختارهای رشته مانندی به نام DNA وجود دارد .
کروموزوم همتا
کروموزومهای همتا (یا همولوگ) جفت کروموزومهایی هستند که از نظر طول، موقعیت سانترومر (میان پار) و الگوی رنگآمیزی مشابه هستند. یک جفت کروموزوم همتا یک کروموزوم از ارگانیسم مادر و یک کروموزوم از ارگانیسم پدر به ارث میبرد
ژن و کروموزوم
جایگاه ثابت هر ژن در کروموزوم که ویژه آن ژن است، لوکوس (Locus) نامیده میشود. اللها شکلهایی از ژنهای مشابه با اختلافات کوچکی در توالی بازهای DNA هستند. این اختلافات کوچک در مشخصه های بدنی منحصر به فرد هر انسان نقش دارند. در یک زمان هر جایگاه میتواند تنها یکی از ژنهای آلل داشته باشد
ساختار و نقش DNA چگونه است؟
مولکول DNA در داخل سلول به نحو خاصی جای میگیرد. DNA برای جای گرفتن درون سلول، به صورتی بسیار مارپیچی و پیچخورده به یک کروموزوم حلقوی در میآید.
ساختمان رشتهای DNA
برسیهای شیمیایی آن مشخص کرد که زیر واحد تکرار شونده اصلی DNA ، نوکلئوتید میباشد که از سه قسمت تشکل شده است. یک قند پنتوز (2- دزوکسی D- ریبوز) ، یک گروه 5-فسفات و از یکی چهار باز آلی نیتروژندار حلقوی آدنین (A) ، گوانین (G) ، سیتوزین (C) و تیمین (T) تشکیل شده است.
از این چهار باز دو باز آدنین و گوانین از بازهای پورینی و دو باز سیتوزین و تیمین از بازهای پیریمیدینی میباشند. به مجموعه قند و باز آلی نوکلئوزید گفته میشود. گروه فسفات میتواند به کربن3 و یا5 متصل شود. به مجموع نوکلئوزید و گروه فسفات متصل به آن نوکلئوتید میگویند. یون فسفات میتواند هم به کربن 3 و هم به کربن 5 متصل شود.
دو نوکلئوتید بهم متصل میشوند. به این صورت که گروه هیدروکسیل یک نوکلئوتید با گروه فسفات نوکلئوتید دیگر واکنش داده و پیوند فسفودی استر را بوجود میآورد. از آنجایی که پیوند فسفودی استر ، کربنهای3 و5 دو قند مجاور را بهم متصل میکند، این پیوند را پیوند5-3 فسفودی استر نیز مینامند. یک زنجیره در اثر اتصال پشت سر هم تعدادی 2 - دزوکسی ریبونوکلئوتید بوسیله پیوندهای دزوکسی ریبونوکلئوتید تشکیل میشود.
تمامی نوکلئوتیدها در یک زنجیره پلی نوکلئوتیدی دارای جهت یکسان میباشند. به این صورت که نوکلئوتید انتهایی ، در یک سمت زنجیره دارای یک گروه 5 آزاد و نوکلئوتید انتهایی در سمت دیگر زنجیره دارای یک گروه 3 آزاد میباشد. بنابراین زنجیره پلی نوکلئوتیدی دارای جهت بوده و این جهت را به صورت 3 <....5 نشان میدهند. بنابراین اگر در نوکلئوتید ابتدایی ،کربن5 در بالای حلقه پنتوز و کربن3 در زیر آن باشد، در تمامی نوکلئوتیدهای بعدی زنجیره کربن 5 در بالای حلقه پنتوز جای خواهد داشت.
DNA یا Deoxyribo Nucleic Acid یکی ازانواع مولکولهای اسیدهای نوکلئیک و حاوی اطلاعات ژنتیکی(توالیهای اختصاصی بازها ) یا همان ژن ها است. که چگونگی ساخت پروتئینها را رمزبندی کرده و با هدایت سنتز پروتئینها، ویژگیهای مختلف موجود زنده(از رنگ چشم تا نوع رفتار...) را مشخص میکند. پروتئین ها باعث می شوند تا بدن ما رشد کند،کار کند و سالم بماند.
ژن (به فرانسوی: gène) واحد مولکولیِ وراثت از یک ارگانیسم زنده است. اکثر صفات بیولوژیکی نتیجه اثربسیاری از ژنها هستند.
ژن هر سلول بدن انسان شامل 25000 تا 35000 ژن است.ژن ها حامل اطلاعاتی هستند که تعیین کننده ی ویژگی های جانداران هستند.ویژگی ها یی که از والدین خود از طریق ژن ها انتقال می یابند، مانند رنگ چشمهای یک جانور یا بوی گل یک گیاه .ژن ها علاوه بر انسان در همه ی حیوانات و گیاهان وجود دارند.
اطلاعات ژنها مربوط به ساخت پروتئینها ست که معمولاً در توالی واحدهای سازندهٔ مولکول دی ان ای (نوکلئوتیدها) ذخیره شده اند. برای اینکه یک ژن بتواند اثر خود را نمایان سازد باید ابتدا به پروتئین ترجمه شود. ترجمه ژنها با واسطه درشت مولکولهای دیگری به نام آر ان ای (RNA) انجام میشود. وجود واحد ارثیِ گسسته برای اولین بار توسط گرگور مندل (۱۸۲۲–۱۸۸۴) مطرح شد.
تنش به هر گونه تغییر گویند که موجب کاهش نامطلوب رشد و عملکرد گیاه شود. چنانچه تنش های محیطی حادث نمی شدند عملکردهای واقعی باید برابر با عملکرد های پتانسیل گیاهان می بود. د ر حالی که در بسیاری از گیاهان زراعی متوسط عملکرد واقعی گیاهان 10-20 درصد عملکرد پتانسیل آنان است. در نقاط خاصی از کره زمین به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، عوامل تنش زا در تولید محصولات کشاورزی تأثیر منفی بیشتری دارند و کشاورزی در آن مناطق با تحمل هزینه بیشتر و بازده کمتر صورت می گیرد. کشورما یکی از این مناطق است.در یک تقسیم بندی کلی می توان تنشها را به دو گروه تقسیم کرد.
External Factors Affecting photosynthesis-1 (عوامل خارجی مؤثر بر فتوسنتز ).
شدت فتوسنتز به میزان کربن دیاکسید هوا، دما و شدت نور بستگیدارد. این نتیجهگیری حاصل پژوهشهای دونفر با نامهای بلکمن و اسمیت بودهاست.
شدت فتوسنتز به میزان کربن دیاکسید هوا، دما و شدت نور بستگیدارد. این نتیجهگیری حاصل پژوهشهای دونفر با نامهای بلکمن و اسمیت بودهاست.
شدت نور
وجود انرژی نورانی خورشید برای انجام عمل فتوسنتز، امری ضروری است و بدون وجود نور، فتوسنتز انجام نمیگیرد. طیف نوری (760- 380 نانومتر) در فتوسنتز نقش دارد . میزان فتوسنتز در نور قرمز و آبی حداکثر است. اگر گیاه فقط در معرض نور آبی قرار گیرد رشد کاهش و اندام های گیاه سفت و تیره می شود و اگر گیاه در معرض نور قرمز قرار گیرد رشد گیاه افزایش و اندام های گیاه نرم و لطیف می شود . برای انجام فتو سنتز تمامی طول موج های نور لازم است.
منحنىهاى واکنش برگ نسبت به نور نشان داده است. با افزايش تدريجى شدت نور، ميزان فتوسنتز تا رسيدن به نقطه موازنه نورى يا تعادل نوري (Light compersational level)، افزايش مىيابد. نقطه موازنه نوری (Light compensation point) : نقطه ای است که در آن شدت فتوسنتز برابر شدت تنفس است . در این نقطه تمامی مواد تولید شده در فتوسنتز در تنفس به مصرف می رسد .
واکنش گونههاى مختلف نسبت به شدت نور با همديگر تفاوت دارد. بسيارى از گونههاى4C قادر هستند حتى در سطح نورى معادل نور کامل خورشيد بر شدت فتوسنتز خود بيافزايند. حال اينکه اغلب گياهان 3C قبل از رسيدن به نور کامل خورشيد به اشباع نورى مىرسند.
شدت گاز دیاکسید کربن در فتوسنتز
یکی از مهمترین عوامل مؤثر در میزان و شدت فتوسنتز، مقدار گاز دیاکسید کربن است .هرچه میزان دیاکسید کربن هوا افزایش یابد، شدت فتوسنتز نیز افزایش مییابد. بهطور کلی سرعت فتوسنتز با افزایش شدت نور، تا حدی که همهٔ رنگیزهها مورد استفاده قرار گیرند، زیاد میشود و در این حالت فتوسنتز به نقطهٔ اشباع خود میرسد اما این افزایش محدودیت نیز دارد؛ زیرا رنگیزهها در این حالت نمیتوانند نور بیشتری جذب کنند
دما
برای انجام عمل فتوسنتز، آنزیمهای متعددی فعالیت میکنند که سرعت آن را تا حد زیادی افزایش میدهند. کاهش دما تا ۱۵ درجهٔ سلسیوس، سبب میشود سرعت واکنشهای آنزیمی درون سلولها کاهش یابد و در نتیجه، فتوسنتز آهستهتر صورت گیرد. در دماهای بالاتر از ۳۵ درجهٔ سلسیوس نیز سرعت فتوسنتز کاهش مییابد، زیرا آنزیمها در این دما، ساختار سهبعدی خود را از دست داده و آسیب میبینند. در دمای ۳۵ درجهٔ سلسیوس، شدت فتوسنتز به حداکثر میرسد.
آب
آب یکی از مواد اولیه برای انجام واکنش فتوسنتز است و بدون وجود آن، فتوسنتز هرگز صورت نمیگیرد. آب با نفوذ به درون ریشه گیاه، وارد برگها میشود یا بخار آب، از راه روزنه درون برگها نفوذ میکند.
2- Internal factors affecting photosynthetic (عوامل داخلی مؤثر بر فتوسنتز)
سطح برگ ، میزان کلروفیل و و فتوسنتز
برگ بهعنوان اندام اصلى فتوسنتز در گياهان عالى، اندام های پهن و سبز رنگی هستند که با نظم و ترتیب ویژهای بر روی ساقه گیاهان قرار دارند و دارای دو بخش اصلی پهنک و دمبرگ هستند. لايه مسطح و عريض پهنک سطح تماس برگ و محیط را زیاد کرده و امکان تجمع حداکثر نور در واحد حجم را فراهم و انتقال از سطح برگ به کلروپلاست را به حداقل مىرساند.. پهنک به علت نازک بودن دو نقش فتوسنتز و تعرق را به خوبی انجام میدهد. برگ هر گیاه معمولاً ویژگیهای ظاهری خاص خود را دارا است. این ویژگی در درجه اول مربوط به خصوصیات ارثی گیاه و در درجه دوم مربوط به عوامل محیطی مانند نور، رطوبت و دما است.
دقیقا زیر اپیدرم یا بشره همان خارجی ترین لایه سلولها در بدنه گیاهان واقع شده اند ، تولیدکنندگان اصلی غذای گیاه هستند.
سلولهای طویل نرده ای با کلروپلاست های سبز که فتوسنتز را انجام میدهند احاطه میشوند.
سلولهای نامنظم و بی قاعده اسفنجی هم کلروپلاست دارند.
فضاهای هوای بین سلولها با دی اکسیدکربن، بخار آب و گازهای دیگر پر شده اند
. کلروپلاست
بسیاری از سلولهای برگها حاوی ارگانلها یا اندامکهای عدسی شکل ریزی به نام کلروپلاست هستند. همچنین اینها میتوانند در داخل سلولها به اطراف و در جهت نور خورشید حرکت کنند. کلروپلاستها حاوی یک رنگدانه سبز گیرنده نور به نام کلروفیل هستند. کلروپلاستها از توده ای از غشاهای دیسک مانند ریزی به نام گرانا تشکیل شده اند که در داخل توده متراکمی از مواد که به نام استروما شناخته میشوند نگهداری میشوند.
گرانا
جایی است که در آن آب با استفاده از مقادیری انرژی نورانی خورشید که به وسیله کلروفیل دریافت میشود به هیدروژن و اکسیژن تجزیه میشود. بقیه انرژی نورانی در استروما مورد استفاده قرار میگیرد. تا هیدروژن را با دی اکسید کربن ترکیب کند و گلوکز بسازد.
بشره برگ
بشره برگ بهدليل داشتن لايههاى مومى به نام کوتيکول مانع تبادلات گازى بين برگ و هوا مىگردد که براى جلوگيرى از اتلاف زيادى آب اهميت دارد. قسمت عمده تبادلات گازى از طريق روزنهها انجام مىگيرد. در سطح برگ روزنههاى زيادى وجود دارد و هنگامىکه روزنهها باز هستند حداکثر 2CO وارد برگ مىشود. سلولهاى محافظ که منفذ روزنهها را احاطه کردهاند باز و بسته شدن آنها را کنترل مىکنند. وقتى که آب کم باشد روزنهها بسته مىشوند که اين امر براى جلوگيرى از کاهش آب اهميت دارد. در اين حالت عمل جذب2Co براى فتوسنتز هم محدود مىشود. بسيارى از گياهان زراعى که تحت شرايط نور مستقيم خورشيد رشد مىکنند در دو سطح برگ داراى روزنه هستند و ليکن روزنههاى بسيارى از گونههائى که در سايه رشد مىکنند فقط در سطح زيرين برگ قرار گرفتهاند
ATP سنتاز (ATP synthase) نامی برای هر آنزیمی است که میتواند با صرف انرژی از آدنوزین دیفسفات (ADP) و فسفات غیرآلی آدنوزین تریفسفات (ATP) تولید کند. این انرژی معمولاً به صورت پروتونی است که در جهت خلاف شیب الکتروشیمیایی حرکت میکند.
ایتیپی متداول ترین عامل مبادله انرژی در سلولهای زیستی است، لذا این آنزیمها اهمیت زیادی دارند.
ATP سنتاز( یا ATPase): دارای دو بخش F0 و F1 میباشد؛ که قسمت FO درون غشاء است و توسط الیگوماسین، مهار میشود این بخش دارای یک زیرواحد آسپارتیک اسید است که انتقال H^+ را برعهده دارد .
و بخش F1 بیرون و بالای غشاء قرار دارد که در زیرواحد β خود عمل سنتز ATP را انجام میدهد. اگر پمپ در مسیر گرادیان pH باشد باعث سنتز ATP و اگر در خلاف گرادیان H^+ باشد سبب هیدرولیز ATP میشود و گرادیان pH ایجاد میکند. این پمپ در دیوارهٔ سلولی وجود ندارد در باکتری و میتوکندری و کلروپلاستها میباشد و عملکرد دوگانه دارد.بخش FO دارای یک کانال برای جابه جایی پروتونها از عرض غشاء میباشد. همچنین دارای سه زیر واحد غیرهمسان هیدروفوب به نامهای a,b و c بوده که زیرواحد c در پمپ پروتون دخالت دارد این زیرواحد دارای اسیدآمینهٔ اسیدی آسپارتات با بار منفی میباشد که با بار مثبت H^+ برهم کنش کرده و آن را به سمت کانال میکشد. بخش F1 دارای ۵ زیرواحد غیرهمسان (α β γ δ ε) میباشد که جایگاه اتصال ATP وADP بر روی زیرواحدهای a و b دارد ولی جایگاه کاتالیتیک یا سنتز ATP بر روی زیرواحدهای β قرار دارد. زیرواحد γ هسته مرکزی F_1 را تشکیل میدهد؛ و زیرواحد δ در اتصال دومنF_1 به غشاء نقش دارد.
بخش F1در حالت طبیعی مونومر و غیرفعال است ولی در PH اسیدی ۶/۵ ایجاد حالت دیمر میکند که باعث فعال شدن آن و مهار ATP سنتاز میشود.
ساختار مولکولی ATP
ATP مثل هر نوکلئوتید دیگر سه بخش دارد: یک باز آلی - یک قند ( می تواند ریبوز یا دئوکسی ریبوز باشد. این قند در ATP بیشتر ریبوز است) - یک تا سه گروه فسفات.
قند ATP ریبوز است پس ATP نوکلئوتید از نوع ریبونوکلئیک اسید ها ( RNA ) می باشد.
ATP دارای دو پیوند پر انرژی است ( چون سه فسفات دارد و بین سه فسفات 2 پیوند می تواند تشکیل شود - پیوند بین فسفات اول و قند ، از نوع پر انرژی نیست).
CAM مخفف شدهٔ متابولیسم اسید کراسولایی (Crassulacean acid metabolism) است .
CAM یا Crassulacean acid metabolism گیاهانی هستند که در اثر شرایط سخت و خشک آب و هوایی به نوعی توانایی مجهز هستند که طی آن CO2 تنها در طول شب جذب گیاه میشود ( روزنه ها ی هوایی گیاه ،در طول روز برای جلوگیری از تبخیر اضافی آب بسته میشوند). CO2 جذب شده در طول شب به Malic acid تبدیل میشود، همچنین آنزیمی به نام روبیسکو (Ribulose-1,5-bisphosphate carboxylase oxygenase) سبب افزایش بازدهی در تولید میشود. این گیاهان دارای برگها و ساقه گوشتی با واکوئلهای پر از آب هستند. گیاهان CAM مانند گیاهان CO2، C4 را به صورت اسیدهای چهارکربنه (توسط آنزیم PEPC) تثبیت میکنند. انرژی لازم برای این عمل از گلیکولیز تأمین میشود.
از تفاوتهای مهم آن با گیاهان C4 اینست که این عمل در شب که روزنهها باز هستند انجام میشود. چنین گیاهانی امکان انجام فتوسنتز در روز را به دلیل از دست دادن آب از طریق روزنههای خود ندارند چون اگر روزنهها ی خود را در روز برای انجام فتوسنتز باز نگه دارند به دلیل تعرق شدید آب از روزنهها ،امکان حیات خود را از دست میدهند.
بنابراین این گیاهان برای تطابق با شرایط بحرانی (از نظر دما و رطوبت) توانایی دارند که در شرایط بسته بودن روزنهها در روز بتوانند فتوسنتز کرده و به حیات خود ادامه دهند. در گیاهان CAM در طول روز مقدار هیدراتهای کربن ذخیرهای در برگ افزایش مییابد و در شب برعکس کاهش مییابد. تغییرات شبانه روزی در مقدار اسید آلی موجود در برگ گیاهان CAM بعلت ، تولید اسید مالیک در شب ( ذخیره در واکوئلها) و تجزیه شدن آن( تبدیل به هیدراتهای کربن مانند گیاهان C4 ) در طول روز است.
مکانیسم تثبیت Co2 در گیاهان CAM شبیه گیاهان C4 است با این تفاوت که در گیاهان C4 محل فعالیت دو آنزیم PEP کربوکسیلاز و RUBP کربوکسیلاز متفاوت است ولی در گیاهان CAM زمان فعالیت این دو آنزیم فرق میکند
گیاهان C4
سرعت فتوسنتز گیاهان چهارکربنه C4 مانند: ذرت ( Zea mays ) سورگوم ، ارزن و نیشکر.در شرایطی محیطی بادمای زیاد (30 تا 40 ئرجه سانتیگراد) و نور شدید، گونه های چهارکربنه ممکن است به دو تاسه برابر گونه های سه کربنه برسد. این گیاهان شرایط کم آبی را بهتر تحمل می کنند، به طوری که قادرند در شرایطی که کمبود آب سبب بسته شدن روزنه ها و در نتیجه کاهش جذب دی اکسیدکربن در گیاهان سه کربنه می شود، فتوسنتز خود را در سرعت مناسبی انجام دهند. تمام این خصوصیات نتیجه توانایی گیاهان چهارکربنه برای تغلیظ دی اکسیدکربن است.
ساختمان برگ گیاهان C3 با C4 متفاوت است .
1-در گیاهان C4 هر دسته آوندی توسط یک لایه از سلولهای بزرگ پارانشیمی به نام غلاف آوندی احاطه شده است و این غلاف آوندی هم توسط سلولهای کوچکتر مزوفیل احاطه شده اند.
2-در سلولهای غلاف آوندی گونههای C۴، کلروپلاست وجود دارد در صورتیکه در گیاهان C۳، چنین چیزی وجود ندارد.
در چرخه کلوین، مسیر تثبیت Co2 در گیاهان C4 به این صورت است که در سلولهای مزوفیل این گیاهان ابتدا فسفوانول پیروات ( PEP ) با Co2 ترکیب شده و تولید اسید آلی چهار کربنه مانند اسید اگزالواستیک ، اسید مالیک ، اسید اسپارژیک می کند که این واکنش تحت تأثیر آنزیم PEP کربوکسیلاز صورت می گیرد.
سپس این اسید 4 کربنه تولید شده از طریق پلاسمودسماتاها به سلولهای غلاف آوندی منتقل می شود.
در سلولهای غلاف آوندی این اسید 4 کربنه Co2 خود را آزاد می کند و این Co2 وارد چرخه کلوین می شود.
چرخه تثبیت Co2 از این مرحله به بعد مانند گیاهان C3 است. اسید 4 کربنه که یک مولکول Co2 خود را از دست داده به پیروات تبدیل می شود که پیروات تولید شده به سلولهای مزوفیل برگشت داده میشود .
پیروات در سلولهای مزوفیل پس از گرفتن یک گروه فسفات تبدیل به فسفو انول پیروات ( PEP ) شده و مجدداً وارد سیکل تثبیت Co2 ( هاچ واسلک) می شود.
واکنشهای نوری فتوسنتز(واکنش های نوری فتوسنتز را فتولیز آب یا واکنش های هیل نیز می نامند)
فتوسنتز یک واکنش اکسید و احیا می باشد زیرا موجودات فتوسنتز کننده از طریق اکسید کردن آب به مولکول اکسیژن و احیای نیکوتین آمید آدنین دی نوکلئوتید فسفات(NADPH) ، الکترون را به صورت غیر چرخهای منتقل میکنند. بخشی از انرژی فوتون از طریق اختلاف PH و اختلاف پتانسیل الکتریکی در دو طرف غشای فتوسنتزی به صورت انرژی پتانسیل شیمیایی (آدنوزین تری فسفات) ذخیره میشود. این ترکیبات پر انرژی انرژی لازم برای احیای کربن در واکنشهای تاریکی فتوسنتز را تامین میکنند.
کلروپلاست از نظر شکل ظاهرى مانند عدسى است، که داراى دو بخش اساسى مىباشد
۱.لاملا (غشاها) که شامل لاملاى استروما (غشاء دولايه) و لاملاى گرانا (غشاء نردباني) است. رنگيزههاى فتوسنتزى در اين غشاها متمرکز هستند در قسمت غشاها انرژى نورى به انرژى شيميائى (فسفريلاسيون) تبديل مىشود که شامل: اکسيداسيون آب و توليد پتانسيل شيميائى است و يا بهعبارت ديگر دىنوکلئوتيد آدنين نيکوتين اسيد (NADP+)، احياء مىشود و نيز ADP به ATP تبديل مىشود.
۲. استروما، محيطى است مايع، با تراکم کم، که در آن احياى دىاکسيدکربن (واکنش تاريکى فتوسنتز) انجام مىپذيرد.
سیستم انتقال الکترون تا حدود زیادی شناخته شده است. که شامل دو فتوسیستم I و II می باشد. توسط يک زنجيره مرکزى که بين واحدهاى اوليه دريافتکننده الکترون در دو سیستم نوری به هم ديگر متصل شدهاند. به هم ديگر متصل شدهاند.
سطح انرژی فتوسیستم I از فتوسیستم II بالاتر است.در واکنش های روشنایی ،دراین زنجیره انتقال الکترون ، در ازاء هر 10 – 8 فوتونی که توسط فتوسیستم I و II جذب می شود ، 3 کولکول ATP و 2 مولکول NADPH ساخته می شود که این مولکول ها در چرخه تاریکی فتوسنتز مصرف شده و صرف تثبیت یک مولکول Co2 می شوند.
در انتقال غيرچرخهاى الکترون هر دو سيستم نورى شرکت دارند. انتقال غيرچرخهاى با اکسيداسيون آب شروع شده، با توليد NADPH خاتمه مىيابد. در انتقال چرخهاى الکترون فقط سيستم نورى I شرکت دارد. حاصل آن توليد ATP در زنجيره انتقال الکترون II مىباشد
نیکوتین آمید آدنین دی نوکلئوتید فسفات که «ان اِی دی پی اچ» که کوتاه شدهٔ آن، (NADPH)می باشد، کوآنزیمی از قوىترين احياءکنندهها (دهنده الکترون و تأمينکننده يون هيدروژن) در سيستم بيولوژيکى مىباشد. ATP در يک سيستم بيولوژيکى معرف انرژى قابل استفاده مىباشد. موقعى که بنيان فسفات از ATP جدا مىشود انرژى نيز آزاد مىشود. فسفات آزاد شده که داراى انرژى است به بعضى از مولکولها متصل شده (فسفوريليزه شدن) و انرژى آنها را افزايش مىدهد و نيز حتى شرکت مولکول را در واکنش شيميائى بيشترى امکانپذير مىسازد.
جهت تبديل (Co۲)، به مواد آلى وجود NADPH و ATP هر دو ضرورى مىباشد.
«سیانور» به فرانسه یا «سیانید» به انگلیسی یکی از مهلکترین سم های شناخته شده است. این سم در واقع نوعی بازدارنده می باشد که بر روی آنزیم «سیتوکروم C اکسیداز» موجود در غشاء میتوکندری ها اثر کرده و سبب غیر فعال شدن آنزیم می گردد. در واقع آنیون سیانید با اتصال به یون آهن موجود در این آنزیم چرخه انتقال الکترون در غشاء میتوکندری رو از کارانداخته در نتیجه با متوقف شدن انتقال الکترونها به اکسیژن سنتز ATP مختل می گردد.
با مختل شدن سنتز ATP سلول های پر مصرف نظیر سلول های عصبی و عضلانی به سرعت دچار کمبود انرژی شده و میمیرن. بنابراین مرگ در حیوانات در اثر مرگ از کار افتادن سه عضو حیاتی یعنی مغز، قلب و سیستم تنفسی به طور نسبتاً آنی ایجاد میشه.
اسکولیوز( Scoliosis )عبارت است از انحراف طرفی ستون مهرهها، به نحوی که در نگاه از روبرو دیگر ستون مهره به صورت یک امتداد مستقیم دیده نمیشود و به یک یا هر دو سمت دچار خمیدگی میشود
به طور کلی انحنای بیشتر از ۱۰ درجه غیر طبیعی است.
3 نوع اسکلیوز اصلی وجود دارد، که عبارتند از: اسکولیوز عملکردی، اسکولیوز با منشاء عصبی_عضلانی و اسکولیوز با علت ناشناخته.
اسکولیوز از نظر شکل به دو دسته تقسیم میشود
انحنای تکی یا C شکل
انحنای دوتایی یا دبل شکل (Sشکل)
مغز مجموعه ای از اندام های ظریف و حساس گرد آمده در محیط جمجمه است
. وزن مغز: وزن مغز در انسانها بطور متوسط بین ۱۲۵۰ تا ۱۶۰۰ گرم میباشد. در سن ۲۰ سالگی وزن مغز به حداکثر میزان خود میرسد.
داخل مغز (در پیشمغز) مراکز عصبی بالایی جای گرفتهاند که وظیفه هماهنگکردن دستگاههای حسی و حرکتی بدن را بر دوش دارند. ساقه مغز، مکان مراکز عصبی پایینی است
ُلب ها:
شیارهای کوچک تری سطح مخ را به مناطق متعدد تقسیم می کند که به هر منطقه یک لب می گویند. هر لب وظایف خاصی بر عهده دارد که با کمک اعصاب آنها را به انجام می رساند
مغز انسان به چهار لوب تقسیم میشود:
لوب گیجگاهی: وظیفهی پردازش اطلاعات حواس ورودی و اختصاص دادن آنها به معانی احساسی را برعهده دارد. این لوب در تنظیم خاطرات بلند مدت نیز دارای نقش است و همچنین برخی از جنبههای ادراک زبان نیز به این بخش مربوط است.
لوب آهیانه: وظیفهی دریافت و پردازش اطلاعات حسی شامل درک فضایی و لامسه را برعهده دارد.
لوب پس سری: جایگاه پردازش تصویری مغز و محل قشر بینایی است.
لوب پیشانی: در جلوی مغز، اکثر نورونهای حساس به دوپامین را شامل میشود و حافظهی کوتاهمدت، هوشیاری و احساساتی مانند انگیزه به این بخش مربوط هستند.
زیر مجموعه های مغز عبارتند از: مخ، مخچه و ساقه ی مغز که شامل: پل مغزی و بصل النخاع است
دستگاه لنفاوی بخشی از دستگاه ایمنی است. که از بافت لنفاوی و رگهای لنفاوی ایجاد شده که مایع لنف دررگها در مسیری به به سمت قلب جریانی یک طرفه دارد .
تنابه یا لنف از کلمه لاتین lympha مشتق شده است .
دستگاه لنفاوی همچنین شامل همه ساختارهایی است که وظیفه گردش و تولید لنفوسیت (سلولهای لنفاوی) را به عهده دارند، این دستگاه مسئول برداشت مایع بینابینی از بافتها است. این دستگاه اسیدهای چرب و چربیها را جذب و منتقل میکند و به صورت شیلوس (chyle) وارد دستگاه گردش خون میکند.
لنف مایعی است که هنگام وارد شدن مایع بینابینی به رگهای لنفاوی اولیه در دستگاه لنفاوی تولید میشود.
حرکت لنف یا ناشی از انقباض درونی رگهای لنفاوی است یا در نتیجه فشار خارجی بر روی رگهای لنفاوی (مثلا به علت انقباض عضلات اسکلتی ) رخ میدهد.گهای لنفاوی حرکت میکند
بافتهای لنفاوی
عمدهترین سلولهای تشکیل دهنده بافتهای لنفاوی ، لنفوسیتها هستند که به همراه آنها سلولهای دیگری نظیر پلاسماسلها و ماکروفاژها نیز دیده میشوند.
اعضای لنفاوی
اعضای لنفاوی در مقایسه با بافتهای لنفاوی توسط کپسولی از بافت همبند احاطه شدهاند و به عنوان اندام های مستقل محسوب میشوند. اعضای لنفاوی به دو دسته تقسیم میگردند. اعضای لنفاوی اولیه شامل مغز استخوان و تیموس میباشد که محل تمایز لنفوسیتها هستند و اعضای لنفاوی ثانویه شامل عقدهای لنفی ، طحال ، لوزهها و پلاکهای پییر میباشد که محل استقرار لنفوسیتهای تمایز یافته میباشد
بافت پوششی دهان یک بافت سنگفرش مرکب است از سلول های پهن با هسته نسبتا درشت سطح داخل دهان به .سیله پرده مخاطی پوشیده شده است، این پرده خود شامل لایه پوششی است که اکثرا از نوع سنگفرشی مرکب مشتمل از سلول هایی با هسته نسبتا درشت بوده که از عمق بر روی غشا پایه قرار دارند.
سلول های سطحی این پوشش به طور ناقص ممکن است شاخی شوند بر خلاف سلول های پوست چندان پهن نیستند. این سلولهای سطحی اپی تلیوم به طور تدریجی از محل خود جد شده و به درون بزاق ریخته می شوند.
وسایل و مواد مورد نیاز: میکروسکوپ، سوآپ، لوگول یا آبی متیلن، اتانول، لام و لامل
شرح کار : اجزای مختلف یاخته زنده به علت دارا بودن اختلاف غلظت و ضریب شکست بسیار کم به هنگام جذب طیف نور مرئی به قدرکافی کنتراست یا اختلاف میزان نور از خودشان نمیدهند. رنگهای زیستی ، بدون اینکه اندامکهای یاخته را بیجان سازند.
روش کار: سواپ را پس از ضد عفونی کردن بر روی پوشش داخلی دهان در محل گونه ها بکشید. پس ازکنده شدن تعدادی از سلول های سطحی و چسبیدن آن ها به قاشق، بزاق و سلول ها را بر روی لام قرار داده وبه وسیله لام دیگری آن را بر روی لام اول بگسترانی لامل را بر روی آن قرار داده ، قطره ای از لوگول یا آبی متیلن متیلن به گوشه لامل اضافه می کنیم تا جذب سلول ها شود حال سلول های رنگ شده را زیر میکروسکوپ با بزرگ نمایی ۱۰ مشاهده میکنیم . آبی متیلن هسته را که در مرکزسلول است ، آبی رنگ میکند اما با رنگ لوگل هسته زرد یا قهوه ای میشود.
حال می توانیم سلول های رنگ شده را نیزبا عدسی۴۰ و یا بیشترهم مشاهده کنیم.
بشره خارجی ترین لایه سلولها در بدنه اولیه گیاهان می باشد، که بخش خارجی اعضاء اولیه گیاهان مثل ساقه برگ و همچنین گل میوه بذر را می پوشاند بافت بشره در منطقه کلاهک ریشه وجود ندارد .بشره در قسمت هوایی گیاهان سبب جلوگیری از تبخیر، حفاظت مکانیکی، تبادلات گازی از درون روزنه ها و ذخیره آب ومواد متابولیسمی می گردد که نتیجه اعمالی از قبیل فتو سنتز، ترشح وجذب آب را درگیاهان خواهد داشت..ساختمان سلولهای بشره دارای تنوع وسیعی است ودر بین سلولهای مخصوص بشره سلولهای محافظ روزنه ها وزوائد دیگری مثل کرکها و موهای کشنده ریشه دیده می شوند
رنگامیزی آسان بشره پیاز
رنگهای زیادی در اطراف ما هستند که میتوانیم از آنها برای رنگ کردن بافتها استفاده کنیم.
. قسمتی از بشرۀ یک برگ از پیاز را جدا کرده.
برگ پیاز متصل به بشره را، به مدت ۵ دقیقه آن را در آب ۷۰ درجه سانتیگراد قرار داده، تا که سلولهای آن کشته شوند.
برای اطمینان از ورود رنگ به داخل سلول، باید سلولهای آن کشته شوند. برای کشتن سلولهای بشره پیاز میتوان از غوطه ور کردن آن در الکل هم استفاده کرد.
یک قطره رنگ روی یک تیغۀ شیشه ای (لام) چکانده و سپس بشرۀ پیاز تثبیت شده را روی تیغۀ شیشه ای پهن می کنیم. سپس یک قطرۀ دیگر رنگ هم روی آن می ریزیم.
سپس به مدت پنج دقیقه صبر کرده تیغۀ شیشه ای حاوی بشره را زیر آب جاری به ملایمت می شوییم.
شستن تیغه شیشع ای باعث میشود که رنگهای اضافیی که فقط به طور فیزیکی به بافت چسبیده اند شسته شوند و فقط رنگهایی باقی بمانند که پیوند شیمیایی قویتری با اجزاء بافت برقرار کرده اند.
پس از شسته شدن، میتوان آن را با استفاده از تیغک شیشه ای (لامل) یا بدون استفاده از آن زیر میکروسکوپ مشاهده کرد.
بشره خارجی ترین لایه سلولها در بدنه اولیه گیاهان می باشد. که در واقع بخش خارجی اعضاء اولیه گیاهان مثل ساقه برگ و همچنین گل میوه بذر را می پوشاند بافت بشره در منطقه کلاهک ریشه وجود ندارد
ساده ترین راه مشاهده سلول گیاهی مطالعه سلولهای اپیدرم فلس پیازاست که با بزرگنمایی ضعیف به صورت سلول چند وجهی کشیده ای دیده می شود که بطور منظم کنار هم قرارداشته وبهم چسبیده اند چنانچه این اپیدرم را با محلول لوگول مورد مطالعه قراردهیم هسته قابل مشاهده می گردد. ودرهسته یک یا دو هستک وجود دارد وسیتو پلاسم به غشاء سلولزی چسبیده است قابل روئیت نیست و برای مشاهده آن می توان ازآب نمک 20% استفاده کرد تا غشاء سیتو پلاسمی را مشاهده کنیم .
وسایل مورد نیاز:
1- لام 2- لامل 3-قطره چکان 4- آب مقطر 5- آب نمک 6-آب لوله کشی 7-لوگول 8- میکروسکوپ
رو ش کار :
برای مشاهده سلول در گیاه چند سلولی از نمونه بشره پیاز استفاده می کنیم در ابتدا پوسته نازک در بین فلسها را که از یک ردیف سلولهای بشره تشکیل شده است جدا نموده تقریبا به اندازه 05/0 سانتیمتروچند نمونه روی لامهای مختلف قرار داده و آن را در چند مرحله مورد آزامایش قرار می دهیم.
مرحله اول: با قطره چکان یک قطره آب مقطر روی نمونه می ریزیم وبعد لامل را با زاویه 45درجه از لام گرفته و روی نمونه رها می کنیم وآب اضافی اطراف آن را با دستمال می گیریم ودر صورت وجود هوا در نمونه آن را با چند ضربه ملایم خالی می کنیم.درزیر میکروسکوپ سلول بخوبی قابل مشاهده می باشد.
مرحله دوم: با قطره چکان یک قطره محلول رنگی لوگول روی نمونه می ریزیم . مشاهده میکروسکوپی، تصویر واضح تری ازسلول را فراهم می کنئ که هسته وهستک داخل آن بخوبی دیده می شود.
مرحله سوم: با قطره چکان یک قطره محلول آب نمک 20% روی نمونه ریخته ، غشاء سیتوپلاسم درکه حالت طبیعی به دیواره سلول متصل است به علت حالت پلاسمولیز از دیواره جدا شده وقابل روئیت گردد
بافت پوششی دهان یک بافت سنگفرش مرکب است از سلول های پهن با هسته نسبتا درشت شده است.
شرح کار : برای برداشت سلول های بافت پوششی سوآبی را برداشته و به سقف بالایی دهانمان می کشیم سپس سوآب را روی لام می کشیم . یک قطره آب روی لام می ریزیم و تحت زاویه ۴۵ درجه روی نمونه لامل را قرار می دهیم نمونه ی بدون رنگ را با بزرگ نمایی ۱۰ و نور کم میکروسکوپ مشاهده میکنیم. پس از این مشاهده یک قطره رنگ لوگل یا آبی متیلن به گوشه لامل اضافه می کنیم تا جذب سلول ها شود حال سلول های رنگ شده را زیر میکروسکوپ با بزرگ نمایی ۱۰ مشاهده میکنیم . آبی متیلن هسته را که در مرکزسلول است ، آبی رنگ میکند اما با رنگ لوگل هسته زرد یا قهوه ای میشود.
حال می توانیم سلول های رنگ شده مخاط درون گونه ، با عدسی ۴۰ مشاهده کنیم.
پارا مسیوم : معمولا در محیط کشت مژه داران تعداد زیادی پارامسیوم یافت می شود و می توان آن را از نظر شکل، بزرگی جثه و حرکت تشخیص داد پارامسی جانوری است تک یاخته که بدنی نسبتا دراز دارد و به طور یکنواخت از مژه پوشیده شده است .
جنس پاراسیوم دارای 9 گونه است گونه های مختلف پارامسیوم فراوانترین تک یاخته ها هستند وبه علت تغذیه از باکتری های موجود در سطح گیاهان در آب هایی که دارای خرده های گیاهی هستند به تعداد زیاد یافت می شود . معمولا در قسمت هایی از یک پارامسی که کم وبیش قابل رویت است اکتوپلاسم مژه ها شیار دهانی واکوئل های گوارشی هسته ی بزرگ و واکوئل ضربان دار است .
حرکت این تک یاخته از طریق مژه ها است تعداد مژه ها در پارامسی بسیار زیاد است و به صورت ردیف های موربی قرار دارند.
پارامسیوم کوداتوم: مژکداری است که تمام سطح آن پوشیده از مژه است و دارای یک شکاف دهانی است و یک هسته ی بزرگ و یک هسته ی کوچک و دو واکوئل ضربان دار است و یک حفرهی مرکزی دارد وظایف واکوئل انقباضی دفع مواد زائد و تنظیم فشار اسمزی پارامسی است.تولید مثل به صورت جنسی و غیر جنسی است
راسته |
جنس |
گونه |
الیگوهمینوفورا Oligohymenophora |
پارامسیوم paramecium |
کوداتوم caudatum |
بورساریا |
||
مولتی میکرونوکلئاتوم |
||
اورلیا aurelia |
پارامسی ها پروتوزوئرهای تک سلولی (یونی سلولار) هستند و در شاخه مژه داران و سلسله پروتیستا طبقه بندی می شوند. آنها در آب های آرام و آبگیرهای راکد زندگی می کنند و بخش اصلی زنجیره ی غذایی را تشکیل می دهند. آنها از پسمانده ی جلبکها و سایر موجودات ریز تغذیه می کنند و خودشان توسط موجودات کوچک دیگر خورده می شوند. تمام سطح بدن از تعداد زيادي مژه پوشيده شده است(کمک به حرکت ،تغذیه و تعادل ). اين نوع موجودات را جورمژه مينامند.
مکانیسم حرکت مژهها و تاژک ها بدین صورت است که رشتههای نازک درون آنها در اثر نیروهای موجود بین آنها همانند لغزش رشتههای عضلانی به هنگام انقباض نسبت به یکدیگر میلغزند.
پارامسی ها هتروتروف هستند. یعنی باید از غذا برای کسب انرژی استفاده کنند. غذا از طریق دهان سلولی وارد می شود و به شیار دهانی می رود. در انتهای شیار دهانی واکئول غذایی شکل می گیرد. واکئول غذایی تا زمانی که هضم شود در سیتوپلاسم باقی می ماند. ذرات غذایی تجزیه نشده از طریق سوراخ مخرجی دفع می شود. ناحیه ی تو رفته و کنگره دار، جایی که غذا وارد پارامسی می شود شیار دهانی نام دارد.
پارامسی قادر نیست شکل بدنش را مانند آمیب تغییر دهد زیرا غشای (پوسته ی) بیرونی ضخیم و سختی به نام پلیکل دارد. پلیکل غشای سلولی را فرا می گیرد.
دو نوع سیتوپلاسم در پارامسی وجود دارد. سیتوپلاسمی که در کناره ها قرار دارد صاف و کم تراکم است اکتوپلاسم و بقیه ی سیتوپلاسم غلیظ تر است اندو پلاسم نامیده می شود.
.پارامسی دو نوع هسته دارد. هسته ی بزرگ ماکرونوکلئوس نامیده می شود و فعالیتهایی مانند تنفس، سنتز پروتئین و هضم غذا را کنترل می کند. هسته ی کوچک تر میکرونوکلئوس می باشد و تنها در طی تولید مثل به کار گرفته می شود. تولید مثل در پارامسی شامل تبادل DNA بین میکرونوکلئوس است. برای انجام این امر دو پارامسی از طول به هم می چسبند و از طریق دهان سلولی به هم ملحق می شوند. این فرایند گشنگیری نامیده می شود و نوعی تولید مثل جنسی در میکروارگانیسم ها می باشد.
واکوئلهای دفعی
بسیاری از تکیاختگان دارای حفرهای جهت دفع آب و بعضی مواد زاید هستند به نام واکوئل دفعی یا انقباضی که به تناوب منقبض شده و محتویات آبگون خود را به بیرون میریزد. در مژکداران خروج محتویات این واکوئل از سوراخ خاص موجود در پلیکل صورت میگیرد. واکوئلهای انقباضی در پارامسی آب شیرین که سیتوپلاسم آنها نسبت به محیط آبی اطراف هیپرتونیک است دیده واکئول انقباضی شکلی شبیه به ستاره دارد.
اوگلنا، نمونه ای از یک تک یاخته گیاه مانند است که به فرمانروی آغازیان شاخه اوگلنا ها تعلق دارد . و از جمله تاژک دارانی است که در مباحث جانورشناسی مقدماتی زیاد مورد مطالعه قرار می گیرد. زیستگاه این تک سلولی نهرها و برکه های آب شیرینی است که گیاه فراوان دارد. این تک سلولی دارای بدنی دوکی شکل می باشد. طول بدن در آنها معمولا 60 میکرون است اما اقسام کوچکتر و بزرگتر هم در بین آن وجود دارد به طور مثال طول بدن اوگلنا اکسی یوریس به 500 میکرون هم می رسد. درست در زیر پوسته خارجی اوگلناها نوارهای پروتئینی و ریزلوله هایی قرار گرفته اند .
بخشی مخزن مانند یک تاژک واقع در جلوی بدن دیده می شود. تاژک دیگری که کوتاهتر است نیز در درون همان مخزن قرار دارد. در قاعده هر تاژک یک کنیتوزوم وجود دارد، یک واکوئل ضرباندار هم به مخزن متصل است. سر سیاه استیگما ظاهرا در برابر نور واکنش می دهد. تعدادی کلروپلاست در درون سیتوپلاسم وجود دارد و رنگ سبز جاندار را سبب می شود.
اجسام پارامیسون به شکل های مختلف در بدن جاندار وجود دارد که منبع ذخیره توده های نشاسته ای و غذایی است. تغذیه اوگلنا اتوتروفی است اما اگر این جانور در تاریکی بماند سابوزوئیکی می شود و موادغذایی را از سطح بدن جذب می کند. اوگلنا به روش تقسیم دو تایی تکثیر میابد و در شرایط نامناسب تشکیل کیست می دهد.
اوگلنا
اوگلنا موجودی تک سلولی است که به فرمانروی آغازیان شاخه اوگلنا ها تعلق دارد . لکه چشمی در اوگلنا ساختاری است که در جهت گیری موجود نسبت به نور نقش دارد لکه چشمی ساختار سلولی ندارد .
نقش تاژک در اوگلنا چیست؟
نقش اصلی تاژک در اوگلنا ( یوگلنا) حرکت است. بطوری که تاژک برای کشاندن اوگلنا در آب به جلو و عقب می زند. حرکت تاژک به صورت چرخش مارپیچی است و این طرز حرکت جانور را قادر می سازد که خط مستقیمی را طی کند.همچنین جانور می تواند با حرکت مارپیچی بخزد و گاهی از اوقات جانور به وسیله شل ساختن و جمع کردن موضعی بدن «حرکات اوگلنوئید مانند » یا کرمی شکل انجام می دهد؛ که با حرکات دودی روده مهره داران شباهت دارد. اوگلنا نسبت به نور واکنش مثبت دارد . بدین طریق که به سمت منبع نور ی که دارای شدت مناسب است شنا می کند و این گرایش شبیه به پیچیدن گیاه سبز به طرف نور است . ولی نسبت به تابش مستقیم آفتاب ،واکنش گریز از نور را نشان می دهد.
جنس تاژک در اوگلنا ( یوکاریوت ها) از میکرو توبول می باشد که بر خلاف تاژک باکتری ها ( پرو کاریوت ها ) که از پروتئینی موسوم به فلاژلین
می باشد.
انرژی حرکت تاژک اوگلنا ( یوکاریوت ها ) از هدرولیز ATP مباشد ، ولی انرژی مورد نیاز تاژک باکتری ها از شیب پروتون می باشد.
رگ زايي يا آنژيوژنز، به فرآيند تشکيل عروق خوني جديد از انواع موجود گفته مي شود .تومور در مرحلة رشد غیرعروقی نمیتواند بدون منبع خونرسانی بیش از چند میلیمتر رشد کند و برای رشد بیشتر باید فرآیند رگزایی را آغاز کند. از سوی دیگر، تومور عروقی که عروق خونی در آن نفوذ کرده است، با فراهم شدن اکسیژن بهسرعت رشد میکند بطور کلي، اين فرآيند تحت تاثير عوامل مختلف بوده و در برگيرنده يکسري رخدادهاي سلولي از قبيل مهاجرت، تکثير و تمايز سلول هاي اندوتليال و در نهايت تشکيل عروق، بلوغ و بازسازي نهايي آن ها مي باشد.دراین فرآیند،توموربا ایجاد جوانههای عروقی در طول رگ اصلی سپس پیشروی جوانههای عروقی در ماتریس خارج سلولی و نفوذ آنها به داخل تومور وسبب نفوذ جریان خون ازطریق ساختار مویرگی شده است. ، انتقال اکسیژن و بقیة مواد لازم برای رشد بیشتر تومور فراهم می گردد در سال هاي اخير، مهار رگ زايي به عنوان ايده اي نوين در کنترل و درمان انواعي از اختلالات وابسته به رگ زايي بويژه رشد و متاستاز تومور مطرح شده است.
ااز آب برکه یا جوی مقداری بردارید. آب جمع شده داخل ظرف شیشه ای را به داخل آزمایشگاه برده و با یک قطره چکان یک یا چند قطره از موجودات سبز رنگ موجود در آب را روی لام بگذارید . یک لامل روی آن قرار دهید یک قطره محلول آبی متیلن بر روی این قطره آب، حرکت تک سلولی ها کمتر شده و هسته ی آن ها رنگ بیشتری می گیرد و زیر میکروسکوپ جاندارانی مختلفی شامل باکتری ها ، جلبک ها و مژکداران و تاژکداران را خواهید دید ضمنا همه ی موجوداتی را نمیشود درون یک قطره آب یکجا با هم دید بلکه احتمال مشاهده ی هر کدوم از آنها وجود دارد.
در میکروسکوب، يك عدسي همگرا با فاصله ي كانوني كم و در حدود چند ميلي متر به عنوان عدسي شيئي و عدسي همگراي ديگر با فاصله ي كانوني كم ولي حدود چند سانتي متر به عنوان عدسي چشمي وجود دارد. شيء بايد بين F1 و 2F2 عدسي شيئي قرار گيرد. در نتيجه يك تصوير حقيقي و بزرگتر به وجود مي آيد. اين تصوير براي عدسي دوم به منزله ي شيء محسوب مي شود و در فاصله ي كانوني آن قرار مي گيرد. بنابراين عدسي چشمي مانند يك ذره بين از تصوير عدسي شيئي يك تصوير مجازي و بزرگتر تشكيل مي دهد.
.در این ابزار، يك عدسي همگرا با فاصله ي كانوني كم و در حدود چند ميلي متر به عنوان عدسي شيئي و عدسي همگراي ديگر با فاصله ي كانوني كم ولي حدود چند سانتي متر به عنوان عدسي چشمي وجود دارد. شيء بايد بين F1 و 2F2 عدسي شيئي قرار گيرد. در نتيجه يك تصوير حقيقي و بزرگتر به وجود مي آيد. اين تصوير براي عدسي دوم به منزله ي شيء محسوب مي شود و در فاصله ي كانوني آن قرار مي گيرد. بنابراين عدسي چشمي مانند يك ذره بين از تصوير عدسي شيئي يك تصوير مجازي و بزرگتر تشكيل مي دهد.
ساختار کروموزوم:
کروموزوم ها از دو بخش زیر تشکیل شده اند:
۱- مولکول DNA
۲- پروتئینی به نام هیستون
در ساختار کروموزوم ها، مولکول DNA دو دور در اطراف ۸ مولکول پروتئینی هیستون می پیچد و ساختاری مستحکم به نام نوکلئوزوم را می سازد.
با توجه به این ساختار می توان نتیجه گرفته که در نوکلئوزوم DNA و پروتئین وجود دارد ولی بین دو دو نوکلئوزوم تنها رشته های DNA قرار گرفته اند.
متاستاز بهمعنای سرایت سرطان است. سلولهای سرطانی گاهی از تومور اولیه جدا شده و وارد جریان خون یا سیستم لنفاوی (سیستمی که مولد، ذخیرهکننده و حامل سلولهایی است که با عفونتها مبارزه میکنند) میشوند. سلولهای سرطانی به این شکل به دیگر بخشهای بدن سرایت میکنند. در صورتیکه سلولهای سرطانی به بخش دیگری از بدن سرایت کنند و در آنجا توموری جدید ایجاد کنند، به این تومور جدید، تومور متاستاتیک میگویند. منشأ سلولهای موجود در تومور متاستاتیک، تومور اصلی است.
متاستاز سرطان طی چند مرحله انجام میشود که عبارتند از:
جدا شدن سلولهای سرطانی از تومور اولیه
تخریب بستر خارج سلولی
حرکت سلولهای سرطانی
لانه گزینی و تکثیر سلولهای سرطانی در محل تازه
مندل ۱۸۲۲-۱۸۸۴ پدر ژنتیک در اتریش با ۸ سال آزمایش روی ۲۸ هزار گل و دانه نخود سبز و زرد، موفق گردید قواعد و قوانيني براي پيش بيني الگوهاي وراثت كشف كند
نخستين پژوهش مندل ، تكرار آزمايش هاي نايت بود.
نايت كشاورز انگليسي بود كه گياهان نخود فرنگي را كه گلبرگ سفيد داشتند با گياهان نخود فرنگي كه گلبرگ ارغواني داشتند ، آميزش داد و دانه هاي حاصل را به دست مي آرود و دوباره مي كاشت.
نايت مشاهده كرد كه همه ي گياهان حاصل گلبرگ ارغواني دارند. اما هنگامي كه دو تا از اين گياهان گل ارغواني را با هم آميزش مي داد ، گلبرگ تعدادي ازآن ها ارغواني و تعدادي ديگر سفيد مي شود.
آزمايش هاي مندل يك تفاوت اساسي با كارهاي نايت داشت و آن اينكه مندل تعداد گياهان گلبرگ سفيد و گلبرگ ارغواني هر يك از نسل ها را مي شمرد و اعداد به دست آمده را از نظر آماري تجزيه و تحليل مي كرد.
علت های موفقیت مندل:
انتخاب نخود فرنگی برای انجام آزمایش بود
در هر آزمایش به مطالعه یک صفت متقابل پرداخت نه همه صفات
تبيين پديده هاي طبيعي را با كمك رياضيات
چرا مندل گياه نخود فرنگي را براي پژوهش هاي خود انتخاب كرد؟
Diploid
پرورش، تلقیح، آمیزش و نگه داری آن آسان بود
گياه نخود فرنگي چند صفت دارد كه هر كدام فقط دو حالت را نشان مي دهند. اين صفات به آساني قابل تشخيص هستند و حد وسط ندارند.
آميزش دادن گياه نخود فرنگي با يكديگرآسان است. در اين مسير مي توان گياه نخود را به حال خود رها كرد تا خودلقاحي كند و يا اينكه به صورت مصنوعي آن را وادار به دگر لقاحي كرد.
مندل در کارهای خود روی گیاه نخود اثر پرورش متقابل هفت زوج صفت متضاد شکل دانه، رنگ دانه، شکل غلات یا نیامک، رنگ غلافه یا نیامک، رنگ گل و طول ساقه را مورد بررسی قرار داد. او به مدت هفت سال به دقت خصایص موروثی 28 هزار گیاه نخود را ثبت کرد و چون با ریاضیات آشنایی داشت، از ریاضیات برای تفسیر این نتایج سود جست.
هر گامت فقط یك آلل از جفت آلل های یک فرد دارد را دریافت می كند. در جریان لقاح تعداد آلل ها دوباره به 2 می رسد
هر گامت فقط یك آلل از جفت آلل های یک فرد دارد را دریافت می كند. در جریان لقاح تعداد آلل ها دوباره به 2 می رسد
همه صفات، واحدهایى هستند که تظاهرات آن ها توسط عواملى (که امروزه ژن نامیده مىشوند)، در طى رشد و نمو موجود زنده، کنترل مىشوند.
مندل در آزمایشات خود مشاهده کرد که لقاح دو صفت موجود در گیاه نخود با هم صفاتی حدواسط را ایجاد نمی کند.ب نابراین باید بین آلل های هر صفت رابطه غال و مغلوب بودن نهفته باشد.
همه صفات، واحدهایى هستند که تظاهرات آن ها توسط عواملى (که امروزه ژن نامیده مىشوند)، در طى رشد و نمو موجود زنده، کنترل مىشوند.
عوامل ژنها جفتجفت هستند و گاهى یکى از این عوامل تظاهرات عامل دیگر را مىپوشاند، صفتى که در نسل F1 تظاهر کرد، بهعنوان غالب (Dominant) و صفتى که در نسل F1 تظاهر پیدا نکرد بهنام مغلوب (Recessive) نامیده مىشود
مطالعه جدی ژنتیک در طول دو قرن اخر صورت گرفته است .«گرگور مندل »در سال 1860میلادی اصول اولیه وراثت را کشف کرد .مندل آزمایشهای مختلفی روی گیاه نخود فرنگی انجام داد .او از این آزمایشها به این نتیجه رسید که برخی صفات بر صفات دگر غالبند .او ان گونه فرض کرد که فاکتور یا عامل غالبی سبب بروز این صفات غالب می شود ، در نتیجه صفات مشخصی از نسلی به نسل دیگر به ارث می رسد .حدود 50سال پس از آزمایشهای مندل یک زیست شناس دانمارکی به نام « ویلهلم یوهانسن » فاکتورهای ژنتیکی مندل اعم از غالب یا مغلوب را ژن نامید .
1910 در سال میلادی یک محقق آمریکایی به نام « توماس هانت مورگان » ثابت کرد که ژنها روی کروموزمها قرار گرفته اند وبه همرا کروموزمها به فرزندان منتقل می شوند
مطالعه جدی ژنتیک در طول دو قرن اخر صورت گرفته است .«گرگور مندل »در سال 1860میلادی اصول اولیه وراثت را کشف کرد .مندل آزمایشهای مختلفی روی گیاه نخود فرنگی انجام داد .او از این آزمایشها به این نتیجه رسید که برخی صفات بر صفات دگر غالبند .او ان گونه فرض کرد که فاکتور یا عامل غالبی سبب بروز این صفات غالب می شود ، در نتیجه صفات مشخصی از نسلی به نسل دیگر به ارث می رسد .حدود 50سال پس از آزمایشهای مندل یک زیست شناس دانمارکی به نام « ویلهلم یوهانسن » فاکتورهای ژنتیکی مندل اعم از غالب یا مغلوب را ژن نامید .
1910 در سال میلادی یک محقق آمریکایی به نام « توماس هانت مورگان » ثابت کرد که ژنها روی کروموزمها قرار گرفته اند وبه همرا کروموزمها به فرزندان منتقل می شوند
قوانین مندل در قرن نوزدهم، طی آزمایشهایی که گیاهشناس و کشیش اتریشی، گرگور مندل، بر روی گیاه نخودفرنگی انجام داد کشف شد. مندل حدود ۲۸٬۰۰۰ گیاه نخودفرنگی را پرورش و مورد آزمایش قرار داد، و با کمک تجزیه و تحلیل آماری، قواعد و قوانینی برای برای پیشبینی الگوهای وراثت کشف کرد. مندل نتایج خود را در چهار فرضیه خلاصه کرد:
هر جاندار برای هر صفت خود، ۲ الل دارد که یکی از آنها را از پدر و دیگری از مادرش دریافت کردهاست.
دو الل مربوط به یک صفت ممکن است مشابه یا متفاوت باشند.
از دو الل مربوط به یک صفت، ممکن است یکی از آنها خود را بهطور کامل ظاهر کند (الل غالب)، و دیگری هیچ اثر قابل مشاهدهای از خود بروز ندهد (الل مغلوب).
دو اللی که مربوط به یک صفت هستند، به هنگام تشکیل گامت از یکدیگر جدا میشوند و هر گامت فقط یکی از آنها را دریافت میکند. به هنگام تشکیل سلول تخم نیز، یک الل از گامت نر و یک الل از گامت ماده به اشتراک گذاشته میشوند.
قوانین مندل یا قوانین وراثت نظریههایی ژنتیکی هستند که طبق آنها میتوان نتایج حاصل از آمیزشهای تجربی جانداران را پیشگویی کرد. این قوانین که پایهٔ علم ژنتیک کلاسیک را تشکیل میدهند توسط گرگور مندل کشف شدند
تقسیم میوز شامل دو بخش میوز اول و میوز دوم است. در اثر تقسیم میوز ، گامتها بوجود میآیند. این تقسیم عموما قبل از تشکیل گامتها یا همزمان با تولید آنها صورت میگیرد. این فرایند سبب میشود که سلولها دو تقسیم متوالی را طی میکنند، اما کروموزومها فقط یک بار مضاعف میشوند. از این تقسیم چهار سلول حاصل میآید که تعداد کروموزومهای هر یک نصف تعداد اولیه است.
بخش اول میوز
بخش اول میوز همانند میتوز خود شامل چهار مرحله است.
پروفاز اول
مرحله پروفاز در میوز اول روند پیچیدهای است که بسیار کندتر از میتوز صورت میگیرد
متافاز اول
این مرحله پس از دیاکینز آغاز میشود و همانند متافاز میتوز است. کروموزومهای همساخت در صفحه استوایی باقی میمانند و از طریق سانترومرها به رشتههای دوک متصل میشوند.
آنافاز اول
در آنافاز اول ، کروماتیدهای خواهر از هر کروموزوم همساخت که به وسیله سانترومر به یکدیگر متصلاند، به قطبهای مربوط به خود میروند. کیاسما کاملا متلاشی میشود و کروماتیدهای ناخواهری از هم جدا میگردند. این کروماتیدها ، با کروموزومهای پدری و مادری خود تفاوت دارند. در مقایسه با آنافاز میتوز که در آن هر کروموزوم یک کروماتید دارد، هر کروموزوم در مرحله آنافاز میوز ، از دو کروماتید تشکیل شده است که احتمالا یکی از کروماتیدها ، نوترکیب است.
تلوفاز اول
در این مرحله کوتاه ، پیچش کروماتیدها باز شده و کروماتیدها دراز میشوند و تا مدتی در حالت فشردگی باقی میمانند. غشای هسته در اطراف هر گروه کروماتید تشکیل میگردد و دو هسته مجزا بوجود میآیند. در بعضی موجودات پس از تشکیل غشاها در هسته ، هر هسته دختر قبل از اینکه دومین تقسیم میوز آغاز شود، مدتی در مرحله اینترفاز باقی میماند. باید توجه داشت که بین دو تقسیم میوز (ساختمان DNA|DNA)) ساخته نمیشود.
مرحله دوم میوز
این مرحله تقسیم همانند میتوز است، اما با این تفاوت که کروموزومها از دو کروماتید تشکیل شدهاند. در این نوع تقسیم هر دو هسته خواهر از مراحل پروفاز ، متافاز ، آنافاز و تلوفاز دوم میگذرند. در این مرحله مضاعف شدن DNA صورت نمیگیرد.
پروفاز دوم
پروفاز این مرحله بسیار کوتاه است. دوک تشکیل میشود و کروموزومهای دو کروماتیدی و مضاعف روی آن قرار میگیرند.
متافاز دوم
در متافاز دوم ، کروموزومها به قسمت وسط دوک میروند و در آنجا مستقر میشوند. نکته جالب توجه این است در متافاز میوز اول سانترومرهای کروموزومهای همساخت از یکدیگر جدا میشوند، در حالی که در میوز دوم سانترومرهای کروماتیدهای خواهری از یکدیگر فاصله میگیرند.
آنافاز دوم
در آنافاز دوم میوز کروماتیدهای هر کروموزوم از هم جدا میشوند و به دو قطب سلول میروند.
تلوفاز دوم
در تلوفاز دوم میوز ، تقسیم میوزی کامل میشود و چهار سلول بوجود میآید. در بسیاری از جانداران ماده ، سیتوپلاسم سلولها در میوز بطور نامساوی تقسیم میشود و فقط یک سلول به جای چهار سلول حاصل میآید که سیتوپلاسم فراوان دارد و مبدل به تخمک میشود. سه سلول کوچک باقیمانده معمولا میمیرند. در بعضی از جانداران نر چهار سلول حاصل مبدل به اسپرم میشوند.
سیتوکینز چیست؟
به تقسیم سیتوپلاسم سلول چانوری و گیاهی که در پایان تلوفاز تقسیم هسته و در پایان چرخه سلولی رخ می دهد، سیتوکینز می گویند.
سیتوکینز سلول جانوری:
سیتوکینز سلول جانوری با پیدایش شیار تقسیمی در پایان تلوفاز تقسیم هسته ایجاد می شود.
این شیار یک حلقه انقباضی است که در پیدایش آن پروتئین های انقباضی اکتین و میوزین نقش دارند.
این حلقه انقباضی به غشای سلول متصل وازطرف دیگر در سیتوپلاسم سلول فرو می رود و همانند یک کمربند به تدریج تنگ و تنگ تر شده تا دو سلول را از هم جدا کند.
سیتوکینز در سلول گیاهی:
فرآیند سیتوکینز در سلول های گیاهی بعلت وجود دیواره سلول گیاهی با سلول های جانوری تقائت دارد.
درمرحله آنافاز،ریز کیسه هایی از دستگاه گلژی به صورت مجزا از یکدیگر در بخش میانی سلول مجتمع می شوند.
این ریز کیسه ها محتوی پیش ساز های دیواره سلول گیاهی هستند وتوسط غشای سلولی احاطه شده اند.
این ریز کیسه ها در پایان مرحله تلوفاز تقسیم هسته، به هم متصل شده و یک صفحه سلولی منفذدار می سازند که به دیواره سلول مادری متصل گردیده و دو سلول جدید را از هم جدا می کند.
غشای تولید شده در بین دو سلول گیاهی جدید ،همان غشای ریز کیسه های تشکیل دهنده دیواره سلولی در سیتوکینز است.
بررسی ساختار سلول جانوری، سلول گیاهی، پارامسی ،باکتری، ویروس و ماده وراثتی
مرحله G1: اغلب سلولها بعد از مرحلهی تقسیم وارد مرحلهی G1 میشوند. این مرحله از پایان تقسیم سلولی شروع شده تا رسیدن به شروع همانند سازی DNA ( فاز S) ادامه دارد. طی این مرحله سلول به سنتز و جمع آوری RNA، آنزیمها و پروتئینهای تنظیمی که برای سنتز DNA ضروریست، میپردازد. به این مرحله پیش سنتز هم میگویند.G1 مرحله رشد و آماده شدن سلول برای همانند سازی DNA است و از سایر مراحل چرخه سلولی طولانیتر استمرحله S: در این مرحله DNA همانند سازی میشود. در پایان S تمام کروموزومها دو کروماتیدی هستند. سرعت نسخه برداری وسنتز پروتئین بسیار پایین است. تنها استثناء تولید هیستونهاست. این پروتئین به مقدار زیادی در سیتوپلاسم ساخته میشود.
مرحله G2: دراین مرحله سلول برای ورود به میتوز آماده میشود. فعالیتهای بیوسنتزی خصوصا سنتز میکروتوبولها در این مرحله رخ میدهد. عوامل و آنزیمهای لازم برای تقسیم فراهم میشوند. در ضمن اندامکهای سلول دو برابر میشوند.
مراحل M: این مرحله از پایان G2 شروع شده و تا رسیدن به مرحله G1 ادامه دارد.این مرحله را میتوان به دو بخش کلی تقسیم نمود:
تقسیم هسته یا کاریوکینز: شامل مراحل ممتد پروفاز، متافاز، آنافاز و تلوفاز میباشد.
تقسیم سیتوپلاسم یا سیتوکینز: تقسیم فیزیکی سیتوزول است که در نتیجه آن دو سلول دختری ایجاد میشوند.
اولین بار در قرن 17 میلادی، آنتونی فیلیپس فان لیووَنهوک موفق به شناسایی موجودات ریزی در دهان خود شد. بعدها کشفیات وی سبب شد تا به عنوان پدر علم میکروب شناسی شهرت یابد.
کروموزومهای باکتری از مولکولهای حلقوی DNA تشکیل شدهاست و در هسته (یا به عبارتی ناحیهٔ نوکلئوئیدی) کروموزمهای غیر مشابه و جداگانه در آنها وجود ندارد. در باکتریها، واکوئل دیده نمیشود. بیشتر آنها بدون کلروفیل هستند و دگرگشت خود را از راه شیمیوسنتز انجام میدهند. باکتریها به دلیل اینکه هسته سازمان یافته و مشخصی ندارند میوز و میتوز و تولید مثل جنسی نمیکنند. تنها نوع تقسیم سلولی در آنها تقسیم دوتایی است که آن نیز پس از همانندسازی و مضاعف شدن کروموزومها صورت میگیرد.
فواید باکتریها
اگرچه بعضی از باکتریها عامل فساد مواد غذایی و بیماری هستند، اما بسیای از باکتریها مفیدند. بشر قرنها از فواید باکتریها در زندگی خود استفاده کردهاست. باکتریها در تهیه و پردازش فراوردههای غذایی مانند ماست، پنیر و سرکه و شیمیایی مانند استون و بوتانول و همچنین در شناسایی و استخراج معادن و پاکسازی محیط زیست کاربرد دارند.
باکتری های گرم مثبت
باکتری های گرم مثبت به گروهی از باکتریها اطلاق میشود که به هنگام رنگ آمیزی گرم، واکنش مثبتی از خود نشان میدهند. پپتیدوگلیکان موجود در دیوارهی باکتری های گرم مثبت، کریستال ویوله را به خود جذب کرده و باعث میشود به رنگ آبی تیره و یا بنفش دیده شوند.
باکتری های گرم مثبت معمولا فاقد غشای خارجی در دیوارهی سلولی خود هستند و از این جهت با باکتری های گرم منفی تفاوت دارند.
باکتری های گرم مثبت پوشش سلولی نسبتا سادهای دارند که از ۲ الی ۳ لایه تشکیل شده است. ازجمله باکتری های گرم مثبت ، میتوان به استافیلوکوکوس ها اشاره نمود.
باکتری های گرم منفی
باکتری های گرم منفی به گروهی از باکتریها اطلاق میشود که در هنگام رنگ آمیزی گرم به دلیل نوع دیوارهی آنها و وجود غشای خارجی، توانایی جذب کریستال ویوله را ندارند و در مرحلهی دوم رنگ آمیزی گرم که سافرانین اضافه میشود، آنها را سرخ_صورتی نشان میدهد. در مقایسه با باکتری های گرم مثبت ، باکتری های گرم منفی به دلیل دیوارهی نفوذناپذیری که دارند، در برابر آنتیبیوتیکها مقاومتر میباشند.
پوشش سلولی باکتری های گرم منفی دارای ساختمانی چندلایه و بسیار پیچیده است. غشای داخلی باکتری های گرم منفی که غشای سیتوپلاسمی نامیده میشود، با استفاده از یک ورقه مسطح از پپتیدوگلیکان پوشیده شده و غشای خارجی بر روی آن متصل میشود.
از جمله باکتری های گرم منفی میتوان به گروه چهارم باکتریهای BV4 مانند کلامیدیا، اسیدوباکتریا و اسپیروکتها و سه شاخهی اصلی پروتئوباکتریا اشاره کرد.
اکثر باکتریها پوشش سلولی (cell envelope) تولید میکنند که شامل غشای پلاسمایی ، دیواره سلولی (cell wall) و پروتئینها و پلی ساکاریدهای تشکیل دهنده آن میباشد. بعضی از باکتریها کپسول یا لایه چسبنده تولید میکنند. فیلامانهای خارجی (فلاژل و پیلی) ممکن است در باکتریها بوجود آید. دیواره سلولی ، ساختمان سخت و مقاومی است که پروتوپلاست را احاطه کرده و آن را از آسیب فیزیکی و شرایط کاهش فشار اسمزی محیط خارج حفاظت میکند. معمولا به باکتری اجازه میدهد تا در برابر سطح وسیعی از شرایط محیطی ایستادگی کند پروتوپلاست از غشای سیتوپلاسمی و محتویات آن تشکیل شده است.
ایمپلنت دندان چیست ؟
ایمپلنت پایه ایست که موجب نگهداری روکش دندان در محیط دهان می شود لذا هیچگونه وابستگی به ریشه دندان های مجاور خود ندارد و از استحکام خاصی برخوردار است و به عنوان جایگزین دائمی برای دندان از دست رفته کاربرد دارد.
در عصر حاضر در علم دندانپزشکی از ایمپلنت دندان جهت پر کردن جای دندان های از دست رفته استفاده می شود. این تکنیک که در سال 1952 برای نخستین بار توسط یک جراح با نام Per-langvar Branmark ابداع شد دقیقا همانند ریشه دندان طبیعی عمل می کند.
استخوان شکسته چگونه جوش می خورد؟
بدن انسان توانایی شگفت انگیزی در ترمیم و التیام بخشی دارد که موجب بهبودی انسان از بسیاری از بیماریها و آسیبها می شود.
گاهی اوقات شکستگی استخوان ظرف چند ماه به قدری خوب جوش می خورد که حتی تصویر پرتوی ایکس نیز نمی تواند خط شکستگی اولیه را نشان دهد. پزشک اغلب نقشی حیاتی و گاهی اوقات نجات بخش در فرایند بهبودی استخوان ایفا می کند اما در واقع کاری که پزشک انجام می دهد این است که به بدن کمک کند خود را ترمیم نماید. پزشک شرایط بهینه برای ترمیم و جوش خوردن استخوان را فراهم می کند و بقیه کار به عهده سلولهای بدن است.
شاید تصور کنید استخوانها موادی مرده و سخت هستند که بافتهای زنده بدن آنها را احاطه میکنند اما اسکلت بدن درست همانند بافتها و اندامهای نرم بدن، زنده هستند. بدن مواد معدنی را در استخوانهای سخت و فشرده ذخیره سازی می نماید. سلولهای قرمز خون در مغز قرمز استخوان تولید می شوند و چربیها در مغز زرد استخوان ذخیره می گردند.
استخوانهای بدن دائما در حال تغییر هستند. سلولهایی به نام استخوان شکن ها یا استئوکلاستها (osteoclast) دائما استخوانهای قدیمی را تجزیه می کنند به صورتی که استئوبلاستها (سلولهای استخوان ساز) میتوانند مواد آن را با بافت استخوانی جدید جایگزین کنند. به این فرایند بازسازی استخوان یا ریمدلینگ می گویند. نوع دیگری از سلولها به نام کندروبلاست وظیفه تولید غضروف جدید را به عهده دارند. این سه نوع سلولهای اصلی مسئول رشد استخوانها (چه در سن رشد و چه هنگام ترمیم شکستگی) هستند. این بازسازی مداوم استخوان ظرف چند ماه به تدریج بافت قدیمی استخوان را با بافت جدید جایگزین می نماید.
تقریبا بلافاصله پس از ایجاد شکستگی در استخوان، بدن شروع به ترمیم می نماید. اغلب پزشکان فرایند کلی ترمیم استخوان را به چهار مرحله تقسیم می کنند:
1- هنگامی که یک استخوان دچار شکستگی می شود، شکافهای ایجاد شده در آن موجب قطع رگهای خونی موجود در طول استخوان می شوند. خون از این رگهای قطع شده خارج می شود و به سرعت لخته ای تشکیل می دهد که هماتوم (توده خونی) خوانده می شوند. هماتوم کمک می کند استخوان ثابت شده و هر دو قطعه استخوان برای ترمیم کنار هم قرار بگیرند. این لخته همچنین مانع جریان خون به لبه های دندانه دار و ناهموار استخوان می شود. اگر خون به این سلولها نرسد، به سرعت می میرند. بافت مرده مربوط به لبه استخوان شکسته و برخی از بافت های دیگر منجر به واکنش التهابی در منطقه شکستگی و ایجاد علایمی همانند تورم و قرمزی می شود بنابراین تورم و التهاب به علت عملکرد سلولها برای حذف بافتهای مرده و آسیب دیده اتفاق می افتد. رگهای خونی کوچک در هماتوم رشد می کنند تا با خون رسانی فرایند جوش خوردن را تغذیه رسانی کنند.
2- پس از چندین روز هماتوم شکستگی بافت سخت تری تولید می کند که آن را به کال (callus) نرم استخوانی تبدیل می کند. سلولهایی به نام فیبروبلاستها تولید فیبرهای کلاژن را آغاز می کنند. کلاژن پروتئین اصلی موجود در استخوان و بافت همبند است. سپس کندروبلاستها شروع به تولید نوعی غضروف به نام فیبروکارتیلاژ می نمایند که کال نرم را به کال فیبروکارتیلاژینوس (لیفی غضروفی) سخت تر تبدیل میکند که دو قطعه استخوان را به هم پیوند می دهد. تشکیل این کال معمولا حدود سه هفته طول می کشد.
3- سپس استئوبلاستها سلولهای استخوانی تولید می کنند. این قشر سخت سه تا چهار ماه باقی مانده و پایداری و محافظت لازم برای استخوان را فراهم می آورد. سپس مرحله نهایی جوش خوردن استخوان شروع می شود.
4- در این مرحله بازجذب استخوان مرده آغاز شده و کال سخت بین دو قطعه استخوان تشکیل می شود. پیش از این که استخوان بتواند هر گونه فشاری را تحمل کند، باید در مورد این برامدگی بافتی اقدامات زیادی توسط بدن صورت پذیرد. استئوکلاستها و استئوبلاستها با جایگزینی کال استخوانی با استخوان سخت تر و متراکم تر ماهها برای بازسازی استخوان تلاش می کنند. این سلولها برامدگی کال را کاهش می دهند و به تدریج استخوان را به شکل اولیه خود بازمی گردانند. جریان خون در استخوان بهبود یافته و مواد مغذی که برای استحکام استخوان لازم است مانند کلسیم و فسفر، جذب استخوان می شود. اما حتی در بهترین موارد هم برای این که شکستگی تا حد ممکن صاف و هموار جوش بخورد، اغلب نیاز به توجه پزشکی دارد.
سلولهای بافت استخوانی
استئوسیتها
این سلولها ستارهای شکلاند و دو هسته بیضی و پر از کروماتین دارند. هر استئوسیت در پیرامون خود لاکونا دارد. برای جلوگیری از مرگ سلولی ، استئوسیتها توسط زواید بسیار ظریف سیتوپلاسمی به یکدیگر مرتبط هستند. تا زمانی که صدمهای به استخوان وارد نشود، استئوسیتها تقسیم نمیشوند. با ایجاد ضایعه ، تقسیمات سلولها آغاز میشود. تعدادی از آنها به صورت استئوبلاست ، ماده زمینهای بیشکل را میسازند و خود به استئوسیت تبدیل میشوند
استئوبلاستها
سلولهایی هستند چند ضلعی و هستهای که در خارج از مرکز سلول و دارای شبکه آندوپلاسمی ناصاف و دستگاه گلژی هستند. این سلولها در محلی که فعالیت سازندگی زیاد است فراواناند. هنگام فعالیت ، تعدادی از استئوبلاستها به صورت سلولهای اجدادی استخوان ذخیره میشوند. اینها قادرند ماده زمینهای بسازند و به همین دلیل سلولهای سازنده خوانده میشوند. هنگام فعالیت مکعبی شکل و بازوفیلی وهنگام استراحت ، پهن و اسیدوفیلی هستند.
استئوکلاستها
استئوکلاستها از مونوسیتهای خون تولید میشوند. استئوکلاستها مسئول تجزیه ماده زمینه استخوان در هنگام استخوان سازی هستند. نقش استئوکلاستها عکس استئوبلاستهاست این سلولها ، ابتدا ماده زمینهای بیشکل و سپس کلاژن را تجزیه میکنند. استئوکلاستهای جوان تک هستهای بوده این سلولها میتوانند ماده زمینهای را تجزیه کنند. به علاوه هنگامی که میزان کلسیم خون به علت عمل هورمون تیروکسین و پاراتورمون کاهش مییابد، استئوکلاست کلسیم را از استخوان میگیرد و به جریان خون میفرستد. استئوکلاستها نزدیک سطح استخوان از حفرهای از ماده استخوانی در حال تخریب قرار دارند.
گلبول های خون شامل گلبول های سفید و قرمز هستند .سلولهای خون مجموعاً ٤٥% حجم آن را تشکیل میدهند. سلولهای خون وظایف متعددی دارند. این کارها از انتقال گازهای تنفسی از ششها تا دفاع علیه عوامل بیماری زا متفاوت است. گلبولهای سفید قسمتی از دستگاه ایمنی بدن را تشکیل میدهند. برخلاف گلبولهای قرمز ، گلبولهای سفید هسته دارند و قادرند به هر قسمتی که بدن به آنها نیاز بیش تری دارد، آزادانه حرکت کنند. به همین علت است که در زمانی که گلبولهای سفید عوامل بیماریزا را از بین میبرند یا سلولهای مزاحم را میکشند، در بافت پیوندی بیش تر دیده میشوند. سه نوع متفاوت گلبول سفید وجود دارد: گرانولوسیت، لنفوسیت (سلول لنفی) و مونوسیت. گلبولهای سفید در مغز استخوان و گرههای لنفی ساخته میشوند.
کلیهها دارای واحدهای عملکردی به نام نفرون است. آسیب یا بیماری کلیوی یا حتی افزایش سن، سبب کاهش تدریجی تعداد نفرونها میشود. کلیهها قادر به ساخت نفرونهای جدید نیستند، اما نفرونهای باقی مانده میتوانند سازگار شده و کارایی بیشتری را از خود نشان دهند.
گُردیزه (نِفرون)
گُردیزه واحد ساختاری و کارکردی کلیه مهرهداران است و در واقع لوله پیچخوردهای است متشکل از یک لایه بافت پوششی که در یک پایانه بسته است و در پایانه دیگر به درون لگنچه باز میشود. هر نفرون از پوشینه بومن (کپسول بومن) ، لوله پیچیده نزدیک، لوله هنله و لوله پیچیده دور ساخته شده است کلافک (گلومرول) درون پوشینه بومن قرار دارد. کلافک شبکهای از مویرگهاست که جریان خون کلیه از طریق سرخرگ آوران، وارد آن میشود و پس از تراوش محتویات خون، توسط سرخرگ وابران خارج میشود. خون با عبور از طریق جدار گلومرول و لایه داخل پوشینه بومن، وارد فضای گردیزه میشود.
جسمک کلیوی دو ساختار کلافک و پوشینه بومن را شامل میشود. کلافک از سرخرگ آوران منشأ میگیرد، به درون یک سرخرگ وابران میریزد و بار دیگر منشعب میشود و شبکه انتشار یافته بزرگی از مویرگهای دور لولهای در سراسر بخش قشری ایجاد میکند
دستگاه گوارش انسان که از دهان تا مقعد امتداد دارد، از لولهٔ گوارشی و غده های گوارشی تشکیل شده است و حدود هفت متر طول دارد. غدد گوارشی شامل غده های بزاقی، غده های دیوارهٔ معده و روده، پانکرآس یا لوزالمعده و کبد است. لولهٔ گوارشی نیز شامل دهان، حلق، سرخ نای (مِری)، معده، رودهٔ باریک، رودهٔ بزرگ و راست روده می شود. هر چیزی که وارد معده می شود با آنزیم های درون معده مخلوط می گردد تا با اجزا ساده تری تجزیه شود. سپس این مخلوط از معده خارج شده و به روده ها می رود تا از آنجا، مواد غذایی تجزیه شده جذب جریان خون شوند. مواد غذایی تجزیه شده از طریق جریان خون به سرتاسر بدن می روند و در اختیار یاخته های بدن قرار می گیرند تا در آن ها مصرف شده یا ذخیره شوند. اجزای غذایی که جذب نمی شوند از بدن دفع می گردند (از طریق مدفوع).
* ترشح معدی تحت کنترل عصب واگ و هورمون گاسترین قرار دارد.
هنگامي كه موج دودي مري به معده نزديك مي شود يك موج انبساطي هم كه به واسطه نورون هاي مهاري ميانتريك ايجاد مي شود،هنگامي كه اين موج به انتهاي تحتاني مري مي رسد تمام معده و حتي به مقدار كمتر دوازدهه را منبسط مي شود در جلوي موج دودي پيش مي رود.
غذا توسط حرکات دودی ماهیچههای حلقوی مری به دهانهٔ معده میرسد. این بخش که کاردیا نام دارد در حالت عادی منقبض بوده و مانع بازگشت غذا از درون معده به مری میشود. وقتی امواج دودی به کاردیا میرسند باعث بازشدن آن و ورود غذا به درون معده میشوند. آنگاه معده توسط آنزیمها و حرکات خود غذا را به مادهای خمیری به نام کیموس تبدیل میکنند.
مواد ترشحشده به درون معده عبارتاند از موسین (که با تشکیل لایهای قلیایی از موکوز از دیواره معده در برابر شیرهٔ اسیدی معده محافظت میکند)، اسید کلریدریک، فاکتور داخلی معده (که باعث جذب ویتامین ب۱۲میشود)، چند پروتئاز که به طور کلی پپسینوژن خوانده میشوند و باعث تجزیهٔ پروتئینها به اسیدآمینه میشوند و گاسترین (محرک ترشح اسید کلریدریک).
سی تی اسکن یا توموگرافی کامپیوتری (Computed Tomography scan (CT scan یکی از روش های پیشرفته تصویربرداری پزشکی است.
بعد از رادیوگرافی ساده، سی تی اسکن بیشترین کمک را به بررسی ضایعات سیستم حرکتی بدن انسان بخصوص استخوان ها میکند. امروزه استفاده از سی تی اسکن جزء جدایی ناپذیر در تشخیص و حتی درمان بسیاری از بیماری ها شده است.
با استفاده از تصاویر سی تی اسکن میتوان بافت های درون بدن را مشاهده کرد و شکل آنها را بررسی نمود. با این اطلاعات میتوان از وجود بیماری های احتمالی آگاه شد. تصاویر سی تی اسکن سطح مقطع هایی از بدن را نشان میدهد.
دستگاه سی تی اسکن ، در واقع برش های مجازی از بدن انسان تهیه میکند که سطح مقطع آن برش دیده میشود. ولی در واقع هیچ برشی در کار نیست و تمام این عملیات فقط بر روی صفحه کامپیوتر صورت میگیرد.
دستگاه های سی تی اسکن امروزی چنان پرقدرتند که میتوانند تصاویر برش هایی با فاصله کمتر از یک میلیمتر را از بدن انسان تهیه کنند. تقریبا از هر جایی از بدن انسان سی تی اسکن انجام میشود. از فرق سر تا نوک انگشت پا را میتوان سی تی اسکن کرده و تصاویر سطح مقطع بدن را در آن برش های مشاهده کرد.
درسی تی اسکن ناحیه شکم ولگن احشای داخل شکمی از قبیل کبد،طحال،پانکراس،معده و روده ها،مزانتر،ادرنال،کیسه صفرا،کلیه و حالب و مثانه بررسی می شود.
بعضی از دلایلی که پزشک، تصمیم میگیرد سی تی اسکن را تجویز کند به قرار زیر هستند:
سی تی اسکن شکم و لگن بصورت روتین با کنتراست خوراکی و وریدی درخواست می شود.اما در مواردی از قبیل بررسی سنگها وهمچنین توده های کلسیفه ناحیه شکم و لگن سی تی این ناحیه بصورت بدون کنتراست تهیه می شود.
_در مواردی نیز سی تی اسکن شکم و لگن صرفا با کنتراست خوراکی گرفته می شود و ان زمانی ست که سطح کراتینین خون بالای 6 باشد برای مثال در بیماران مبتلا به مالتیپل میلوما که در این موارد سی تی اسکن شکم و لگن بدون کنتراست وریدی تهیه می شود.
روز عاشورا، اوج همین حادثهی عظیم و بزرگ است. حسینبنعلی علیهالسّلام با ساز و برگ جنگ به كربلا نیامده بود. كسی كه میخواهد به میدان جنگ برود، سرباز لازم دارد؛ اما امام حسینبنعلی علیهالسّلام زنان و فرزندان خود را هم با خود آورده است. این به معنای آن است كه اینجا باید حادثهای اتفاق بیفتد كه عواطف انسانها را در طول تاریخ همواره به خود متوجّه كند؛ تا عظمت كار امام حسین معلوم شود. امام حسین میداند كه دشمن پست و رذل است. میبیند كسانی كه به جنگ او آمدهاند، عدّهای جزو اراذل و اوباش كوفهاند كه در مقابل یك پاداش كوچك و حقیر، حاضر شدهاند به چنین جنایت بزرگی دست بزنند. میداند كه بر سر زن و فرزند او چه خواهند آورد. امام حسین از اینها غافل نیست؛ اما درعینحال تسلیم نمیشود؛ از راه خود برنمیگردد؛ بر حركت در این راه پافشاری میكند. پیداست كه این راه چقدر مهم است؛ این كار چقدر بزرگ است...
اول شهریورماه هر سال، به مناسبت بزرگداشت ابن سینا، حکیم و پزشک سرآمد روزگاران، روز پزشک نامگذاری شده است؛ همو که به اعتراف همه عالمان شرقی و غربی، در ردیف بزرگ ترین دانشمندان تمام دوره های تاریخی این کره خاکی قرار دارد. درباره اش گفته اند که: «هیچ یک از علوم زمان برای وی بیگانه نبود» و خود می گوید که در هیجده سالگی، تمام دانش های زمانه را فرا گرفته و بر آن ها چیره شده بود؛ به طوری که سال ها بعد گفت: «آن چه در آن زمان می دانستم، به همان گونه است که اکنون می دانم و تا به امروز چیزی بر آن نیفزوده ام» و این شعر را انشا کرد:
از قعر گل سیاه تا اوج زُحَل | کردم همه مشکلات عالم را حَل |
فارغ گشتم ز قید هر مکر و حیل | هر بند گشوده شد، مگر بند اجل |
یاد و نام این دانشمند بزرگ را گرامی می داریم و این روز بزرگ، روز پزشک را به همه پزشکان بزرگوار، این سخت کوشان عرصه علم و عمل، تبریک می گوییم.
خجسته عید سعید غدیــرخم، بر دلدادگان آستان هدایت و شیعیان رهروان سعادت
هان! ای مردمان! علی را برتر بدانید، که او برترین انسان از زن و مرد بعد از من است
هرکه با او بستیزد و بر ولایتش گردن ننهد نفرین و خشم من بر او باد. (خطبه ی غدیریه)
واقعه غدیر از مهمترین وقایع تاریخ اسلام است که در آن، پیامبر اسلام ص) هنگام بازگشت از حجةالوداع ۱۸ ذیالحجه سال دهم قمری در مکانی به نام غدیر خم، امام علی(ع) را ولی و جانشین خود معرفی کرد. حاضران در آن واقعه که بزرگان صحابه نیز در میانشان بودند، با امام علی (ع) بیعت کردند.
خطبه غدیر سخنرانی پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله است که درمحل معروف غدیر خم ایرادشد.که.
خطبه غدیر خم از حمد وثنا خداوند شروع و به امامت امام علی (ع) ، فرزندانش و معرفی امامت ختم گردید
اللهم صلّ و سلّم و زد و بارک علی السید المعصوم و الأمام المظلوم و الشهید المسموم و الغریب المضموم و القتیل المحروم، العالم بالعلم المکتوم بدر النجوم شمس الشموس و أنیس النفوس المدفون بارض طوس
میلاد گُل
میلاد گل و بهٰار جان آمد
برخیز که عید میْ کشان آمد
خاموش مباش زیر این خرقه بَر جان جهٰان دوباره جٰان آمد
برگیر به دست، پَرچم عُشّاق فرماندۀ ملکِ لامکان آمد
گُلزارْ ز عیش لاله باران شد سُلطٰانِ زمین و آسمٰان آمد
با یار بگو که پَرده بَردارد هین! عاشق آخرالزّمان آمد
آمادۀ اَمر و نهی و فرمان باش
هشدار! که منجی جهٰان آمد
امام هشتم شیعیان حضرت علی بن موسی الرضا (ع) پسر امام موسی کاظم (ع) و بانو نجمه خاتون (تکتم )، روز یازدهم ذیقعده سال 148 هـ. ق در مدینه دیده به جهان گشود. دوران امامت آن حضرت 20 سال بود که با سه تن از حکمرانان مستبدّ عباسی، یعنی هارون، امین و مأمون معاصر بود. مامون به فکر آن افتاد که با طرح واگذاری خلافت یا ولایتعهدی به شخصیتی مانند امام رضا علیه السلام، پایه های لرزان حکومت خود را تثبیت کند. امام رضا علیه السلام با ظرافت عملی بی مانند، روشی اتخاذ کرد که هم خواسته ی مامون تامین نشود، و هم سراسر بلاد پهناور اسلام به حق نزدیک شوند.
امام رضا (ع) : دوست هركس عقل او، و دشمنش جهل اوست.
امام رضا علیه السلام پسر امام موسی کاظم (ع) و بانو نجمه خاتون (تکتم )،هشتمین امام شیعه اثنی عشری است است..
کنیه اش ابوالحسن است.
برخی از لقب هایش عبارتند از رضا، صابر، زکی، ولی.. .
نقش انگشتریش: حسبی الله، یا به روایت دیگر ماشاء الله، لا قوة الا بالله.
زادگاهش در مدینه به سال 148 هجری بود.
باکتروفاژها ویروسهایی هستند که گونههای خاصی از باکتریها را آلوده می کنند. در طبیعت انواع مختلف باکتری و متناسب با آنها انواع مختلف فاژها وجود دارد. فاژها مانند سایر ویروسها دارای یک اسید نوکلئیک درونی (DNA یا RNA) هستند که توسط پوشش پروتئینی به نام کپسید محافظت می گردد. بیشتر فاژها(نه همه آنها) دارای دم متصل به کپسید هستند.دم یک لوله تو خالی است که اسید نوکلئیک در طی آلودگی از آن عبور می کند.اندازه دم می تواند متغییر باشد و بعضی فاژها حتی دم ندارند
باکتریوفاژها پس از تکثیر در داخل باکتریها ، آنها را لیز میکنند. لذا به نام باکتریوفاژ یا به اختصار فاژ (خورنده باکتری) معروفند
باکتریها گروهی از موجودات تک سلولی هستند که ساختار سادهای داشته و به گروه پروکاریوتها تعلق دارند.این گروه پوشش سلولی (cell envelope) تولید کرده که شامل غشای پلاسمایی ، دیواره سلولی (cell wall) و پروتئینها و پلی ساکاریدهای تشکیل دهنده آن میباشد. بعضی از آنها کپسول یا لایه چسبنده تولید میکنند. فیلامانهای خارجی (فلاژل و پیلی) ممکن است در باکتریها بوجود آید. دیواره سلولی ، ساختمان سخت و مقاومی است که پروتوپلاست را در بر گرفته را از آسیب فیزیکی و شرایط محیطی کاهش فشار اسمزی حفاظت میکند.
زندگی سلولی در مراحل متوالی به صورت یک چرخه ، به نام چرخه سلولی تکرار میشود. که در سلول یوکاریوت شامل دو مرحله اینترفاز و تقسیم است. در طول اینترفاز، سلول رشد کرده و رونوشتی از DNA را تهیه میکند.
در طول تقسیم که میتوزنامیده می شود ، سلول DNA خود را به دو بخش جدا کرده و با تقسیم سیتوپلاسم، سلولهای جدید شکل میگیرند.
جهان هستی سرشار از شگفتی هاست است، گیاهان ، دریا ،آسمان، ابرها ، بیابان ها، همه و همه مناظری هستند که هرکدام سرشار از زیبایی خیره کننده ای باشند. هر موجود در هستی، براي محيط و شرايط ويژهاي آفريده شده و هماهنگي كاملي با محيط خود دارد. اين نظم و هماهنگی آنها بر اساس تدبيري صورت گرفته يعني بر لهو و باطل نبوده تا زمينه ساز پيدايش و تكامل انسان گردد.
معجزه همیشه، زنده شدن يك مرده نیست همین که می خوابیم، بیدار می شویم، نفس می کشیم، همه نعمتها ی الهی هستند که در پيرامون ما جاری می باشند اما تکرارشان باعث شده که برای ما عادی گردند و از درك و ديدن آن غافل شده و کمترشکرگزار باشیم ... آيا تصور كردهايم كه در طول شبانه روز چند بار از مرگ رهیده و خود متوجه نمیشويم؟
زندگی معجزه است. طلوع کردن خورشید، تابش مهتاب ، بارش باران و همه ی نعمتها ی الهی معجزه هایی هستند که از حکمت ذات باریتعالی برای انسانها رقم زده تا با فراهم آوردن اسباب سفر، معبری از برهوت دنیا به گلستان زندگی باشد
چشم انسان در يک حفره استخوانی به نام کاسه چشم ،قرار گرفته است.
چشم داراي اجزاي پلک، مژه، ملتحمه، صلبيه، قرنيه، مردمک، عنبيه، زجاجيه، عدسي، زلاليه، شبکيه و مشيميه است.
جالب و شگفت انگیز ترین محیط وحش که تا کنون دیده اید
کلیه ها دو عضو لوبیایی شکل هستند که در طرفین خط وسط ( ستون فقرات) و عروق بزرگ در قسمت فوقانی فضای خلفی صفاق قرار گرفته اند.
هر کلیه از1- بخش قشری 2- بخش مرکزی (مدولا) 3- فضای سینوس کلیه درست شده است
قشر کلیه قسمت مرکزی را احاطه و در قسمت مرکزی ستون های کلیوی ایجاد می کند.
درقسمت مرکزی (مدولا) ی کلیه حدود ده جسم مخروطی به نام هرم های کلیه وجود دارد.
راس هرم های کلیوی به سمت مرکز کلیه و قاعده آن به طرف قشر کلیهقرار دارد. راس هرم ها پاپیلا نام داشته که توسط کالیس های فرعی احاطه می شوند چند کالیس فرعی (کالیس های فرعی ادرار را دریافت می کنند) به هم متصل شده و یک کالیس اصلی را تشکیل می دهند و دو یا سه کالیس اصلی به هم متصل شده لگنچه کلیه را می سازند که انتهای فوقانی قیفی شکل میزنای است.
صفحه ای که مشاهده می کنید در رابطه با محصول کلیپ باران بهاری می باشد. پس از خرید می توانید نسخه کامل را دانلود کنید. از طریق باکس زیر می توانید پیش نمایش این کلیپ را مشاهده کنید
پرنده های عاشق با آواز زیبایشان از حالا آمدن بهار را جشن گرفته اند
گویی از ما فقط یک لبخند می خواهند که تقدیم دنیا کنیم
وقتی خانه هایمان را برای ورود بهار تمیز می کنیم،
یادمان باشد،
سری هم به خانه دلمان بزنیم
آنجا که گاهی پر از گرد و غبار می شود و ما از آن بی خبریم....
بارش باری له سهر داران / بههار هانی ژه گولزاران
دیسا کهنین لێڤێ یاران / خوادێ باران، خوادێ باران
وهره بفکر بههارن هات / بههاران نرمه باران هات
ژه جێنگهل دهنگێ داران هات / خجایێ کهنێ یاران هات
وهره دیسا دانین ههفتسین / ژه سێڤان تا سکهی زهڕین
شوونا گولان وهتاله هین / وهره سۆفرێ بکه ڕهنگین
دو ماسی سۆر له ناڤ ئاڤێ / دهلیزن وه نوورێن تاڤێ
مینا بووکان مینا زاڤێ / ژه ههڤ ڕا دهشکێنن چاڤێ
ژه بژنۆرتێ تا قووچانێ / ژه لایینێ تا شێروانێ
شادن له جهشنێ بارانێ / گشتێ کوردێ خۆراسانێ
وهرهن خهلکا ڤا داوهته / جایلان کرنه قیامهته
تهمائێ دونیا دهعڤهته / وهره بوین چ نێعمهته
وهره بفکر بههارن هات / بههاران نرمه باران هات
ژه جێنگهل دهنگێ داران هات / خجایێ کهنێ یاران هات
نوروز می باشد. پس از خرید می توانید نسخه کامل را دانلود کنید. از طریق باکس زیر می توانید پیش نمایش این کلیپ را مشاهده کنید
موسیقی یكی از زیبا ترین هنر ها است و بازگو كننده هویت فردی و گروهی است، موسیقی کرمانجی از ریشه عمیقی، برخوردار است و از پیوندهای ویژه فرهنگی و خصیصه بارز و ارزشمند آنهاست نوازندگان و خوانندگان کرمانج همیشه آه درونی خود را از رنج ها و دردهایی را كه متحمل شدهاند از جمله تهاجمات و غارت ها، ظلم ها، ستم ها، خشم طبیعت و همچنین لحظه های شیرین شعله های عشق مجازی و عرفانی. مردم سرزمین خود را باز گو می کنند.
حركت عاشق ترین پرنده خراسان شمالی « تورغه» در رسیدن به معشوق كه همان ذات الهی باشد، آهنگ عرفانی تورغه را به وجود آورده است.
نوروز در هند
بر اساس کتاب نقش پارسی بر احجار هند در هندوستان در دوره گورکانیان مراسم نوروز در دربار برگزار میشدهاست اگرچه در دو قرن اخیر نوروز رسمیت ندارد اما در شهر لکنو برگزاری نوروز همواره برگزار شدهاست در شهر لکنو روز نوروز مراسم مهمی برای شیعیان است آنها در روز نوروز جشن برگزار میکنند اساس این مراسم را در این موضوع میدانند که امام علی,ع در روز نوروز به امامت رسیدهاست منبع این حدیث به منابع اهل سنت برمی گردد که نوشتهاند علی روز نیروز به امامت رسید. بر سقف تالار آشوکای کاخ راشتراپاتی ریاست جمهوری هند (بزرگترین مجموعه کاخهای جهان ساخته دوره استعمار) دو شعر در مورد نوروز نقاشی شده که با جملات زیر شروع میشود.
صحرا رخ خود ز ابر نوروز بشست - این دهر شکستهدل به نو گشت درست.
همیشه تا که ز تأثیر ابر نوروزی. چمن شود ز ریاحین چو جنّت المأوی
آیین نوروز همزمان با ورود ایرانیان به هندوستان از حدود یک هزار سال در هندوستان سابقه دارد و همچنان در مناطق زیادی از هندوستان جشنهای نوروز همچون ایرانیان گرامی داشته میشود. دوره گورکانیان از نظر پیشرفت و ترویج فرهنگ و زبان فارسی و ایرانی در هندوستان دوره طلایی محسوب میشود و در همین دوره جشن نوروز در این کشور رسمیت پیدا میکند و به عنوان یک جشن محبوب پذیرفته میشود. در زمان سلطنت اکبرشاه در هندوستان نوروز ۱۸ روز ادامه پیدا میکرد و روز نوزدهم با برگزاری جشن شرف به پایان میرسید. در حال حاضر هزاران ایرانی و فارسیزبان که از گذشتههای دور به هندوستان مهاجرت کردهاند در این کشور زندگی و آیینهای نوروز را برگزار میکنند.